مقابله با تهاجمات فرهنگی رسانه ای

مقابله با تهاجمات فرهنگی رسانه ای

برای رویارویی با یورش فرهنگی دشمن ابتدا باید اهداف و تفکّر و ابزارهایی را که برای این هدف به‌کار می‌گیرد شناسایی و سپس برنامه دقیق و مناسب برای مبارزه با آن اندیشیده و اجرا شود. مردم عزیز خصوصاً جوانان و نوجوانان باید بدانند که هدف دشمن از تهاجم فرهنگی، منهدم کردن هسته مقاومت درونی آنهاست تا بتوانند با زحمت کمتری اهداف استعماری و اشغال‌گرانه خویش را محقّق سازند. در این بین اگر بتوانند از دروازه دل‌ها و اندیشه‌ها و خواسته‌هایشان وارد شده و به درون آنان نفوذ کنند، می‌توانند به آسانی آنچه را که می‌خواهند در اختیار بگیرند.

اصلاح نفس اولین وظیفه سرگروههای صالحین

مربیان و سرگروههای صالحین اول باید به اصلاح نفس خویش و تحصیل علوم دینی به اندازه ضرورت و نیاز بپردازند. سپس شرایط لازم برای راه اندازی حلقه های تربیتی صالحین را فراهم کرده و موانع را حتی الامکان از پیش رو بردارند و در مرحله بعد، به بصیرت دهی و هدایت افراد و نیز رشد و ارتقاء سطح آنان بپردازند.

مربی صالحین، برای جذب باید حتما ناصحانه به سراغ مخاطب برود که نصح به معنای خیرخواهی مشفقانه است یعنی آنکه او از صمیم قلب دوست داشته باشد مردم سعادتمند شوند. قرآن کریم در این باره، خطاب به پیامبر رحمت (صلی الله علیه و آله) می فرماید:

«لعلک باخعٌ نَفسَکَ الا یکونوا مومنین» (شعراء / آیه 3)
«گویی می خواهی جان خود را از شدت اندوه از دست دهی به خاطر اینکه آنها ایمان نمی آورند.»

اصلاح آداب معاشرت متربیان با سرگروه و بزرگترها

چگونه آداب معاشرت متربیان را با سرگروه و بزرگترها اصلاح کنیم؟

یکی از شیوه‌های مناسب برای این مهم، اصلاح انگیزه‌های متربیان است؛ برای این مهم، موارد زیر توصیه می‌شود:

ابتدا باید ارزش و اهمیت و جایگاه بزرگ‌ترها و سرگروه و مربی را برای آنها بگویید، البته نه با زبان سخنرانی خشک، بلکه با روش‌های جذّاب و نوین؛ مانند شعر، فیلم، نمایش و... و پس از آنکه ارزش و جایگاه آنها به‌خوبی برای آنها جا افتاد، از خود آنها بخواهید بگویند کسی که در چنین جایگاهی قرار دارد چه برخوردی باید با او کرد؛ یعنی وقتی شما انگیزه را با روش‌های خوب اصلاح کنید، خودبه‌خود نتیجه مطلوب شما أخذ خواهد شد.

موضوعات قابل استفاده در حلقه های دوره راهنمایی

موضوعات قابل استفاده در حلقه های دوره راهنمایی و چند نکته مهم  

* نظم وانضباط

*برنامه ریزی

*دوست داشتن

* محبت

*ولایت و رهبری                   

*میزان (حساب وکتاب  قیامت)

موضوعات قابل استفاده در حلقه های دوره ابتدایی

موضوعات قابل استفاده در حلقه های دوره ابتدایی وچند نکته مهم

* نیکی به پدر ومادر  

* دعوا و دشمنی

* امانت داری

* حرف زشت زدن

* دروغ

*قسم خوردن

*نظافت وتمیزی

* نظم 

* خوصوصیات بهشت وجهنم

* تشکر

*  اجازه گرفتن

*  آموزش احکام مقدماتی

* دوست

چگونه می شود برای همه مربی بود؟

شاید این سوال ایجاد شود که چطور می شود برای همه مربی بود و همه اوقات را به تربیت گذراند در حالی که یک مربی نیز زندگی شخصی خود و گرفتاری های روزمره خویش را داراست!؟ پاسخ این سوال بسیار راحت است؛ فقط کمی درد دین داشتن و عشق به تعلیم و هدایت را نیاز دارد.

یقینا کسی توقع ندارد یک مربی، با افراد خانواده، دوستان قدیمی، کسبه محل و یا راننده تاکسی و اتوبوس همان برخوردی را داشته باشد که با افراد گروه یا شاگردان کلاس دارد.

در مرحله اول، باید نیازها و ظرفیت های افراد را تشخصی داد و بعد با توجه به ظرفیت خود، اولویت بندی نمود و نوع برخورد و شیوه تربیتی را مشخص کرد. به عنوان مثال، مربی هرگز نمی تواند مقدار زمانی که برای تربیت یک دانش آموز یا نوجوان عضو گروهش صرف می کند را برای مغازه دار نزدیک محل زندگیش نیز صرف کند و اصلا نیاز  این مغازه دار هم به اندازه نیاز آن نوجوان نخواهد بود. مثلا نمی شود برا ی مغازه دار هم اردویی برگزار کرد یا او را مجبور به شرکت در کلاس خاصی نمود یا یک سلسله مباحث را برای او مطرح کرد.

سه اصل اساسی برای سرگروه حلقه صالحین

هر سرگروه برای این که بتواند موفق باشید باید سه اصل دانش ، بینش و روش را رعایت کند .

دانش یعنی با اطلاعات زیاد وکامل وارد حلقه شود .

بینش یعنی شناخت درست ازاطلاعات و مسائل روز داشته باشد و بتواند مطالب را به درستی تحلیل کند.

روش یعنی اطلاعات خود رابا روشی مناسب به افراد گروه منتقل کند.

میزان ارتباط اعضا با کادر مجموعه به چه اندازه باشد و چگونه این ارتباط را کنترل کنیم؟

میزان ارتباط اعضا با کادر مجموعه و کنتل این ارتباط

ارتباط اعضای حلقه با کادر و مجموعه، مسئله‌ای است که به تناسب هر فرد و ویژگی‌های جسمی و روحی و خانوادگی وی متفاوت است؛ به‌عنوان مثال اگر فردی دارای خانواده‌ای است که نسبت به زمان رفت‌وآمد او حسّاسند یا فردی که جذابیّت چهره‌ای زیادی دارد، یا کسی که در درس‌هایش ضعیف است و...، در هریک از این موارد باز نسبت به آن نیروی کادر و اعتمادی که به او وجود دارد، مسئله اشکال مختلفی پیدا می‌کند. اما ما با یک تقسیم‌بندی معروف به این سؤال پاسخ می‌دهیم؛

میزان ورود سرگروه به مشکلات خانوادگی متربی

مسئول گروه باید بداند که متربی به‌تنهایی مشمول کار تربیتی او در شجره طیبه صالحین نمی‌باشد و نباید توقّع داشته باشد که همه متربیان در یک سطح و با خانواده‌های فرهنگی، هم‌سو و هم‌عقیده با مسئول گروه باشند، بلکه او وقتی به این مسئولیت خطیر وارد می‌شود، باید مشورت‌خواستن و مشورت‌دادن به خانواده متربیان را وظیفه خود بداند و هر جا احساس می‌کند که ضعفی دارد، با کمک مربی و یا سرمربی آن را برطرف نماید.

بنابراین اصل ارتباط با خانواده متربی، امری مهم و ضروری است که در قالب نامه، پیامک، تماس تلفنی و یا به صورت حضوری محقّق می‌شود و هرکدام از این شیوه‌ها در شرایط خاصّی استفاده می‌شود. در ارتباط حضوری لازم است که گاهی سرگروه به منزل فرد برود و گاهی هم باید خانواده در فضای مسجد و پایگاه حاضر شوند. رعایت نحوه ارتباط سرگروه پسران با پدر و سرگروه دختران با مادر از ملزومات رابطه با خانواده است. مقدار ارتباط هم باید به اندازه‌ای باشد که حدود شرعی رعایت شده (افراط و تجسّس بی‌جا در زندگی شخصی رخ ندهد) و به تربیت متربی کمک کند.

علاوه بر این، فضای کار تربیتی مسجد در خانواده هم تأثیر گذاشته و سرعت پیشرفت کار را افزایش ‌دهد.

با توضیحات فوق روشن می‌شود که ورود سرگروه به مشکلات خانوادگی اعضا صحیح نیست، مگر در مواردی که خود اعضا یا خانواده آنها مشاوره طلب کنند و سرگروه هم از عهده کار براید و توانایی مشورت دادن در آن مسأله را داشته باشد که در این صورت می‌تواند در حد نیاز و با احتیاط کامل ورود کند. البته در این موارد استفاده از ظرفیت مربی و سرمربی و یا مشاور متخصّص می‌تواند به او کمک کند.

همه ما مامور به ادای تکلیف و وظیفه ایم نه مامور به نتیجه

حساسیت نسبت به ظاهر متربی

گاهی در میان حلقه متربیانی هستند (یا متربیانی برای عضویت در حلقه ها مراجعه می کنند) که به لحاظ ظاهری (نوع پوشش ، آرایش مو و ...) در وضعیت مناسبی نیستند.میزان حساسیت سرگروه نسبت به این امور چقدر باید باشد؟امکان دارد در صورت حساسیت بیش از حد در فعالیت ها شرکت نکنند و از طرفی ممکن باعث سرایت این مورد به باقی متربیان شود.

تغییر ظاهر و لباس افراد از اموراتی است که نیازمند تغییر دیدگاه و فرهنگ اشخاص است و ظاهر تا حد زیادی متأثر از باطن اشخاص است و بی‌توجهی به این امر، آسیب‌هایی چون ریاکاری و نفاق را به دنبال خواهد داشت.
بنابراین، شما باید گام‌به‌گام به سمت برطرف کردن این مشکل بروید و نکاتی را مدّ نظر داشته باشید،‌ از جمله: 

1. او نباید تصوّر کند که ظاهر و پوشش او بزرگ‌ترین معضل است که تمام خوبی‌های او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. پس، نباید طوری با او برخورد شود که خود را فردی غیرمذهبی احساس کند چرا که این احساس آغاز حرکت در مسیر انحراف خواهد بود و آن شخص را ناخواسته به سمت بسباری از امور دیگر می‌کشاند. 

2. این فضا فضای برخورد خشن و نظامی نیست و باید با رفاقت و برخورد دوستانه و بدون تحکّم و اجبار، او را متوجّه اشتباه خود سازید. رابطۀ عاطفی هدف‌داری که میان او با مربی یا سرگروه برقرار می‌شود، ابزار خوبی است که متربی را با یک شیب ملایم و آرام‌آرام به سمتی که باید برود، هدایت کنیم. 

پیشنهاداتی برای ایمنی اردو

در مورد نکات ایمنی و بهداشتی در طول اردو سخت گیر باشید. گاهی مربی با این تصور که به شرکت کنندگان خوش بگذرد از برخی موارد ایمنی چشم پوشی می کند؛ اما بدانید حفظ سلامت متربیان مهمترین وظیفه مربی در طول اردوست.

مقدمات اردو:

پیش بینی و برنامه ریزی اردو شامل:

1)مبدآ ، مقصد ، مسیر حرکت ، محل اسکان(ادوگاه) ، برآوردهای مالی اردو

2)دریافت رضایت نامه های کتبی معتبر از اولیاء و توجیه کامل اولیاء نسبت به اردو:

برای این مورد می توانید رضایت نامه ای کتبی را که قبلا آماده کرده اید به متربیان داده و ار آنها بخواهید که حتما توسط اولیاء به مسئول مربوطه عودت داده شود. در فرم رضایت نامه قسمتی را پیش بینی کنید تا اگر شخصی دارای بیماری خاص هست یا دارو مصرف می کند در آن قسمت ذکر نماید.

3)تناسب تعداد مسولین و شرکت کنندگان:

برای 20نفر حداقل دو مسئول و بیشتر از 20 نفر به ازای هر10تا 15 نفر یک مسئول ؛ (همراه بودن مربی و سرگروه با اعضای حلقه در اردو برای انجام اهداف تربیتی)

4)دریافت بیمه نامه و حکم ماموریت اردویی

5)برگزاری جلسه توجیهی اردو برای شرکت کنندگان:
شب قبل از اردو بهترین زمان برای برگزاری این جلسه است تا آخرین هماهنگی ها با شزکت کنندگان انجام شود.تذکر نکات ایمنی از جمله این موارد است.

باند بازی برخی اعضای حلقه ها را چگونه کنترل کنیم؟

آنچه که از کلمه باند بازی برداشت می‌شود، موردی است که در بعضی از حلقه‌های صالحین و به طور کلی در هر مجموعه‌ای که عدّه‌ای در کنار هم به عنوان یک گروه یا کلاس درس فعالیت می‌کنند، به چشم می‌خورد.

توضیح آن اینکه: گاهی در یک گروه، چند نفر که رفاقت و صمیمیت بیشتری با یکدیگر دارند و معمولاً از نظر اجتماعی هم از روابط عمومی‌ بالاتری برخوردار هستند، خود به خود یا با قصد و توجه به صورت یک باند و گروه ویژه در دل آن گروه یا حلقه تبدیل می‌شوند و باقی اعضای آن گروه و مجموعه، تحت تأثیر روابط این چند نفر خاص قرار می‌گیرند به طوری که این افراد سعی می‌کنند نظرات و تصمیم‌گیری‌ها را به نفع خود جلب کنند و حتی بعضی از نظرات و تصمیمات خود را به باقی اعضای مجموعه تحمیل کنند.

علاقه شدید اعضاء به سرگروه

اعضای حلقه ابتدایی به شدت به بنده علاقه دارند به طوری که اگر یک شب در نماز جماعت ویا مسجد حاضر نشوم آنها هم در مسجد نمی ایند ، چه راه حلی برای این قضیه دارید ؟

این موضوع که ایشان به شما علاقهمند می باشند بسیار فرصت خوبی است برای امر به معروف وشما می توانید از این فرصت استفاده کرده و برای آنها بیان کنید که فرد خاص اهمیت ندارد بلکه آنچه موجب محبت ایشان به شما شده است محبت شما به خداست و آنها نیز باید از طریق نماز جماعت و امثال آن ارتباط با خدا پیدا کنند. وهمچنین اهمیت حضور در مسجد وثواب آن را بیان کنید

پیشنهاد: شطرنج نه!

با توجه به اینکه  گاها برخی پایگاه ها اقدام به برگزاری مسابقات شطرنج و یا استفاده از آن به عنوان یک سرگرمی برای حلقه ها می کنند در اینجا استفاده از آن را با توجه به نظر مراجع بررسی می کنیم:

آیات عظام امام، تبریزی، خامنه‌ای، فاضل، مکارم، نوری: اگر در نظر عرف از آلات قمار بودن خارج شده باشد، بازی با آن اشکال ندارد.
آیات عظام بهجت و وحید: اگر بدون برد و باخت باشد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست و این احتیاط بسیار شدید است.
آیات عظام سیستانی و صافی: بازی با شطرنج حرام است و انگیزۀ یاد شده هیچ تأثیری در حکم ندارد و باعث جواز آن نمی‌گردد.(رسالۀ دانشجویی پرسش 521و522)
اگر برای مقلد ثابت شود در حال حاضر از نظر عرف نوعی ورزش است و از حالات قمار نیست، اشکال ندارد.(به جز مقلدین آیات عظام بهجت که احتیاط واجب دارند و صافی که در هر حال حرام می‌دانند.

به نظر می‌رسد با وجود ورزش‌های مفید و مطلوبی که همۀ فقها دربارۀ حلیت یا حتی استحباب آن‌ها تأکید دارند، نیازی به برگزاری چنین بازی‌ای در سطح بسیج که خود، الگو هستند، نباشد.

عذرخواهی ؛ وقتی مربی دچار اشتباه می شود ...

معذرت خواهی و ابراز ناراحتی از اینکه شاید دیگران را ناراحت کرده باشیم؛ هنر و در واقع مهارتی است که کسب کردنی می باشد و با تمرین می توان آنرا تقویت کرد.

موقعیتی را در نظر بگیرید که به دلیل یک اشتباه که از جانب مربی سر زده است، یکی از اعضای حلقه  ناراحت شده است. در این حالت چند انتخاب وجود دارد :

۱ – ابتدا اینکه با خود بگویید “چرا غرورم را بشکنم و عذرخواهی کنم؟ انسان جایزالخطاست…، شده که شده…” و  امثال این نوع جملات که در سر می پرورانیم که کاملا غلط و مردود است و کاری دور از انسانیت است.

۲ – انتخاب دوم این است که در همان لحظه عذرخواهی نمی کنید این کار را به بعد و موقعیتی دیگر واگذار می کنید. مثلا با خود می گویید “تا شب از او عذرخواهی می کنم” و یا اینکه “در میهمانی بعدی از دلش در خواهم آورد…” که راه درستی نیست.

3 – انتخاب آخر، همانی است که حدس زده اید: عذرخواهی در همان لحظه. دقیقا چند ثانیه و یا حداکثر چند دقیقه پس از اینکه به اشتباه خود پی بردیم، عذرخواهیم می کنیم و موضوع را تمام می کنیم. این روش بسیار کار ساز است.

بزرگترها  معمولا تمایلی به عذر خواهی از کوچکترها ندارند؛ زیرا فکر می کنند که عذر خواهی نشانه ضعف است.

پیشنهاد:محوری ترین برنامه های ماه مبارک رمضان

از آن‌جا که ماه مبارک رمضان، ماه نزول قرآن و ماه ضیافت الهی است، برنامه‌های زیر به شما توصیه می‌شوند:

1ـ توجه و انس به قرآن از شایسته‌ترین برنامه‌هایی است که یک سرگروه می‌تواند برای حلقه برگزار کند.

2ـ بیان حکمتِ روزه‌داری با توجه به سن متربیان.

3ـ بیان احکام روزه به صورت مختصر برای متربیان غیرمکلف و به صورت کامل و مبتلا به برای متربیان مکلّف.

4ـ توجه دادن متربیان به ادعیه و مناجات و خلوت با خداوند متعال.

5-برگزاری مراسم افطار (با محوریت نماز اول وقت ؛ توجه ویژه به روزه اولی ها؛سخنرانی و ...)

6-برگزاری یکی از مراسم شب های قدر در جوار قبور مطهر شهدا

پیشنهاد:لیستی از کتاب های تربیتیی مناسب برای مطالعه مربیان

این بار لیستی از  کتاب های تربیتیی مناسب برای مطالعه مربیان میگذارم که امیدوارم مفید فایده باشد.

لازم به ذکر است که مطالعه این کتب در افزایش آگاهی مربیان به امور تربیتی بسیار موثراست.
لیست در ادامه مطلب:

افت تحصیلی متربی

با متربیان که دچار افت تحصیلی شده اند چگونه برخورد کنیم؟

قبل از هر کاری  با انواع هوش و استعداد‌ها آشنا شوید تا در ادامه راه، راهکارهای بهتری را در نظر بگیرد، ولی علاوه بر شناسایی استعدادهای افراد، عوامل دیگری نیز در جهت مشکل افت تحصیلی متربیان دخالت دارد که از آن جمله بی‌برنامه بودن افراد در محیط خانه، مدرسه و مسجد می‌باشد؛ مثلاً اگر متربی برنامه‌ و هدفی برای زندگی آینده خود نداشته باشد، دچار نوعی سستی می‌شود که این سستی، در ادامه راه، او را دچار نوعی بیهوده‌گرایی و پوچ‌گرایی می‌کند و نیروی محرکه حرکت در جهت موفقیت را از دست می‌دهد و مبتلا به تنبلی و افسردگی شده و عواقب بدتری به دنبال خواهد داشت.

با متربی خجالتی چگونه برخورد کنیم؟

        کم‌رویی در بین کودکان بسیار شایع است و بسیاری از والدین را نگران می‌کند که چه‌طور با این مسأله کنار بیایند به همین دلیل، برای حل این مشکل، قدم اوّل، شناسایی علّت یا عوامل آن است، به همین منظور، ما در ابتدا علل کم‌رویی را ذکر می‌کنیم. 

متخصّصانی که در این زمینه کار می‌کنند، علّت کم‌رویی را عواملی مانند؛ ژنتیک، پیوند نه‌چندان محکم عاطفی بین والدین و کودک و فراگیری ضعیف مهارت‌های اجتماعــی و انتقاد یا تمسخر مدام اولیا و اطرافیان مانند خواهر و برادر و دیگران می‌دانند. 

کم‌رویی و گوشه‌گیری در کودکان، غالباً با کناره‌گیری از موقعیت‌های اجتماعی مثل؛ مدرسه، میهمانی‌ها یا حضور در جمع دوستان همراه است. این کودکان سعی می‌کنند که محیط اجتماعی خود را به کسانی که خوب می‌شناسند، محدود سازند. آن‌ها معمولاً در خانه با این مشکل مواجه نیستند و یا حتی بالعکس، در خانه شلوغ و پر سر و صدا نیز، هستند.
این کودکان به علّت تماس‌های اجتماعی محدود، مهارت‌های متناسب با سنّ خود را یاد نمی‌گیرند و همین مسأله در سنین بالاتر، مشکلات بزرگ‌تری را برای کودک ایجاد می‌کند. 

مشکلات جنسی اعضای حلقه

اگر مربی یا سرگروه به مشکلات جنسی یکی از اعضای حلقه آگاهی پیدا کرد چگونه میتواند به او کمک کند؟

اگر شما به عنوان سرگروه یا مربی حلقه هستید، در چنین مواردی ابتدا باید سعی کنید که با کم‌توجهی و کنایه‌وار، او را متوجّه اشتباه خود کنید و تا جایی که امکان دارد به‌طور مستقیم با او در این مورد مواجه نشوید؛ زیرا باید حریم مطرح شدن چنین گناهانی تا حدّ امکان، بین مربی و اعضای حلقه شکسته نشود و حتی به همین اندازه نیز برای متربّی عادی نشود. البته اگر این مرحله تأثیری نداشت و نتیجه مطلوب حاصل نشد، باید به مرحله بعد روی آورید؛ یعنی سراغ صحبت‌های خصوصی و مشاوره‌ای بروید، یعنی از موضع نرم و خیرخواهانه با او صحبت کنید و از آسیب‌‌ها و پیامدهای مخرّب این گناه در دنیا و آخرت، برای او بگویید. باید مواظب بود که در این مرحله هرگونه برخورد تند و خشن می‌تواند تأثیر معکوس داشته باشد؛ یعنی باعث لجاجت و سرسختی بیشتر فرد شود.

نوجوان و تکریم شخصیت

مهم ترین اصل تربیت اسلامی، اصل کرامت انسانی است. توجه مربی ـ در امر تربیت ـ به این واقعیت که انسان در مقایسه با سایر موجودات از بهره های وجودی افزون تری برخوردار است و می تواند با بهره گیری درست از استعدادها و بهره های وجودی خود، کامل تر شود و از همة موجودات فراتر رود، سنگ بنای تربیت است.
باید کوشش مربی به این نکته معطوف باشد که مربی به اعتلای روحی دست یابد و در پرتو علم، ایمان و عمل صالح به کرامت انسانی نایل گردد. زیرا هرچند آدمی از کرامت تکوینی برخوردار می باشد، امّا در حال نوسان است به گونه ای که اگر از کرامت تشریعی ـ که از طریق تلاش و کوشش و در نتیجة افعال اختیاری برای آدمی حاصل می شود ـ برخوردار نگردد، از همة موجودات پست تر می شود.

در شب اردوی تفریحی به علت مشکلات مالی، اردو برنامه منتفی شد. چگونه این اتفاق را به اعضای مجموعه اطلاع دهیم؟

در شب اردوی تفریحی به علت مشکلات مالی، اردو برنامه منتفی شد. چگونه این اتفاق را به اعضای مجموعه اطلاع دهیم؟

در چنین اتفاقاتی آنچه که مهم است، آن است که مدیران مجموعه باید به گونه‌ای برنامه‌ها و مراسمات را اجرا کنند، که اعضای مجموعه، خود را ملزم به اجرا و برگزاری آنها بدانند، و با ورود به فعالیتها، نسبت به نواقص و مشکلات مجموعه مسئولانه برخورد کنند. به یقین اگر اعضای حلقه در برگزاری برنامه‌ها تلاش کرده، و دلسوزی و پیگیری شما را در اجرای برنامه‌های اردو ببینند، هرگز در چنین مشکلاتی شما را مقصر نمی‌دانند. پس لازم است که در برگزاری اردوها و مراسمات، از اعضای مجموعه کمک گرفته، و جلساتی را برای گزارش دادن از تلاشهای مسئولین مجموعه در اجرای برنامه‌ها، برگزار کنید. قطعاً اگر در اجرای برنامه‌ها تقسیم کارکرده بودید، و افراد را مسؤول اجرای بخشهای مختلف اردو می‌کردید، خود را مسؤول و میزبان می‌دانستند، و مانند یک مهمان به شما انتقاد نمی‌کردند.

فاجعه تربیت دوربینی

چرا جمله «این مکان مجهز به دوربین مداربسته است» تاثیر بیشتری از جمله «عالم محضر خداست، در محضر خدا معصیت نکنید.» دارد؟ این سوالی است که جدیدا سر زبان‌ها افتاده و اگرچه حرف مهمی است ولی کمی موزیانه مطرح شده است. یکی نیست بپرسد در کجای جهان اینگونه نیست که شما روی ایران تاکید کرده‌اید؟

محبت و نرمش

یکی از بهترین صفات و خصلت هایی که باید یک مربی لایق در حد وسیعی از آن برخوردار باشد ،مهر ومحبت به متربی است تا بدینوسیله متقابلاً محبت آن ها را به خود  و نیز به درس خویش جلب نماید. مربی سختگیر از نظر اخلاق ، حس گریز متربی را برمی انگیزد وموجب می گردد که او ازاصل تربیت و آموزش نیز گریزان گردند.

نقش اثرگذار مربی در انتخابات

در کشور ما مسائل و موضوعات مختلفی وجود دارند که به نحوی در سرنوشت افراد تاثیر می‌گذارند.  به عنوان مثال انتخابات شوراهای شهری و محلی،‌انتخابات خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و انتخابات ریاست جمهوری هر کدام ویژگی و اهمیت و ارزش خاص خود را دارند. آنچه که در پیش روی داریم، انتخابات ریاست جمهوری است که یکی از مهمترین و اثرگذارترین انتخابات کشور است زیرا:

1- حداقل به مدت چهار سال سرنوشت کشور از ابعاد مختلف چون اقتصادی ، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی به رئیس‌جمهور و وزرا که تیم کاری او هستند واگذار می‌شود.

2- جهت‌گیری‌های دولت می‌تواند موجب وفاق ملی و همگرایی کلیه نظام‌های اثرگذار و در نهایت به وجود آمدن آرامش در کشور شود و یا برعکس اختلاف و تشدد درگیری‌های تضعیف‌کننده کشور را به وجود آورد.

پرورش دهنده دل ها، باید دلش را با خدا گره بزند

مربی عزیز:

پرورش دهنده دل ها، باید دلش را با خدا گره بزند و برای جاودان شدن نتایج زحماتش در قلب جوان و نوجوان، موفقیت های خود را به مولف قلوب که همیشه جاوید و زنده است پیوند دهد و هر پیشرفتی را از ناحیه او بداند.

امام علی(ع) می فرماید:

«کسی که اهل توکل باشد، کمک خداوند را از دست نمی دهد.»

لازم به ذکر است که موجبات رحمت خداوند در صورتی که می خواهید سریعتر باستجابت برسد توسل بر ائمه اطهار(س) نیز لازم و ضروری است. در آینده در این رابطه بیشتر توضیح و صحبت می کنیم.

مربی نباید شلخته باشد

مربی به عنوان پشتیبان و تکیه گاه قابل اعتماد و مورد اطمینان جوان و نوجوان، باید از علائم ظاهری این صفات که آراستگی، وقار، نظم و نظافت، ابهت و قدرت بدنی لازم است، برخوردار باشد.

امام صادق(ع) خطاب به عبید بن زیاد فرمود:

«آشکار ساختن نعمت نزد خدا، محبوبتر از اندوختن آن است. پس، خود را آراسته مکن، مگر در نیکوترین نوع لباس مردم خویش.»

* کافی: ۱۵/۴۴۰/۶٫

راهنمای اهداف تربیتی

یکی از نیاز های مهم مربیان و سرگروه ها این است که باید بدانند در سنین مختلف، متربیان زا با چه مفاهیمی آشنا کنند.

لازم به ذکر است که این بخش ها بر اساس تجربه شخصی نوشته و انتشار داده شده است .

    سنین ۱۱ تا ۱۴ ساله ها:    

۱- از نظر اعتقادی باید:

• خداوند را همه جا ناظر و حاضر بداند.
• ملاک انجام یا عدم انجام اعمال و رفتار و کردارش را خشنودی یا عدم رضایت امام زمانش بداند.
• با سر فصل های سیر مطالعاتی عقائد شیعه آشنا باشد.
• با مفهوم تولی و تبری آشنایی داشته و به آنها معتقد باشد.
• پاسخ برخی از مهم ترین شبهات اعتقادی در بحث خداشناسی و توحید را بداند.
• تفاوت اصلی مکتب خویش را با سایر مکاتب دانسته، قادر به بیان آنها باشد.

مراحل تنبیه نوجوانان

در مواقع نیاز، وظیفه تنبیه و برخورد با نوجوان خاطی بر عهده مربی است و مراحل تنبیه از این قرار است:

الف) تذکر:

در تنهایی باشد.

بدون شوخی باشد.

صمیمی باشد.

با لحن دلسوزانه صورت گیرد.

امیرالمومنان علی(ع) می فرمایند: «نصیحت کردن در حضور جمع، سرکوفت است.»

ارتباط با جنس مخالف؛پاسخ قرآن و وظیفه مربی

گاهی در میان جوانان کسانی هستند که به هر دلیل با جنس مخالف ارتباط دارند و وقتی وجه شرعی این ارتباط برایشان بیان می شود توجیهاتی می آورند از قبیل اینکه ارتباط ما فقط کلامی (با تلفن ) یا از طریق پیامک است و ترس به گناه افتادن نداریم یا اینکه فقط با هم درد و دل م کنیم و ...

پاسخ قرآن و وظیفه مربی

در قرآن کریم، در مورد پیروی نکردن از شیطان، چندین مرتبه هشدار داده شده است و انسان را از پیروی شیطان بر حذر داشته است؛ ولی در چندین مورد، اصطلاح «خطوات» به‌کار رفته و تأکید کرده است که از «گام‌های» شیطان پیروی نکنید؛ به عنوان مثال در آیه 21 سوره نور می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ وَ مَنْ یَتَّبِعْ خُطُواتِ الشَّیْطانِ فَإِنَّهُ یَأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَر؛ ای مؤمنان! از گام‌های شیطان پیروی نکنید و هر که از گام‌های شیطان پیروی کند، (بداند) که او به زشتی و ناپسندی وا‌می‌دارد».

«خُطُوات» جمع «خُطوه» به معنی گام‌های کوتاه و آرامی است که انسان را رفته‌رفته به مقصود می‌کشاند و شیطان نیز به این شیوه عمل می‌کند؛ مثلاً بلای خانه‌بر‌انداز اعتیاد یا سرقت‌های مسلّحانه و غیره، هرگز به صورت ناگهانی هیچ‌کس را آلوده و گرفتار نمی‌کند و یک انسان با ایمان و پاکدامن را هرگز نمی‌شود یک‌باره به مرکز فساد پرتاب کرد؛ بلکه از گام‌های بسیار کوچک شروع می‌شود که در ظاهر، بی‌اهمیت هستند. این گام‌های کوچک، همین که در وجود انسان راه یافت، همچون غدّه سرطانی ریشه می‌کند و انسانی که خود را رها کرده و در دام شیطان انداخته است، وقتی چشم باز می‌کند، خود را در مهلکه‌ای عظیم می‌بیند که راه فرار ندارد؛ اگر به اوّلین وسوسه تسلیم شویم، شیطان، خطای بزرگ‌تر را به سادگی خطای کوچک، به انسان تحمیل می‌کند. اگر شیطان را به معنی وسیع کلمه، یعنی «هر موجود تبهکار و ویرانگر» تفسیر کنیم. گستردگی این هشدار در همه ابعاد زندگی روشن می‌شود. همه انسان‌ها به موجب خلقت و فطرت، در معرض لغزش و اشتباه هستند و استعداد پذیرش وسوسه‌ها را دارند؛ امّا چگونه می‌شود در مقابل آن وساوس ایستاد؟ 

پیشنهاد: نمونه متن دعوت نامه برای حضور در طرح صالحین

سلام دوست عزیز
بعضی وقت ها سوالاتی در ذهنمون هست که جوابشون رو پیدا نمی کنیم و یا کسی  که جواب سوالمون رو بده را پیدا نمی کنیم و یا خجالت می کشیم که ازکسی سوالمون رو بپرسیم و یا بعضی از وقت ها دوست داریم در جمعی از دوستان و هم سن و سالامون ، سوالمون رو مطرح کنیم.
بعضی از اوقات دلمون می خواد حرفمون رو بزنیم ، از اعتقادمون صحبت کنیم ، دنبال دوستان خوب می گردیم تا در کنار این دوستان خوب راه دوستی با خدارو طی کنیم .
اگر شما هم مثل ما دنبال این چنین محیط هایی هستید بهتره بدونید چند وقتیه توی پایگاه های بسیج و مساجد برنامه ای در حال اجراست به نام  " شجره طیبه صالحین "
در این برنامه گروه هایی تشکیل میشه که همشون هم سن و سال هم هستند . در مقاطع مختلف از پیش دبستانی گرفته تا بزرگسالان می توانند تو این برنامه ها شرکت کنند . در این گروه ها با راهنمایی سرگروه ، احکام و عقاید و قرآن یاد می گیریم و در ضمن  برنامه های ورزشی و اردو های زیارتی و سیاحتی از جمله برنامه های این گروه است.
اگر دوست دارید تو این برنامه شرکت کنید به ................. مراجعه کنید. در ضمن این برنامه ها فقط برای تابستون نیست.

لطیف‌ترین آغوش تربیتی

چه شعر منحرف‌کننده‌ای است این که می‌گویند «پسر نوح با بدان بنشست، خاندان نبوتش گم شد»! مگر رفیق بد چقدر می‌تواند موثر باشد که پیغمبرزاده‌ای را از راه به در کند؟ یا بهتر بگویم آغوش دوست ناباب مگر چقدر گرم و نرم است که انسان را از آغوش رسول‌الله بیرون بکشد و تا آخرین لحظه نگذارد که به آشیانه خود باز گردد. نه؛ این یک اتفاق ساده نیست. قضیه پیچیده‌تر و مرموزانه‌تر است. حتما پای یک آغوش دیگری در میان است!

پاسخ را از خود قرآن می‌توان جستجو کرد. لازم به شعر و قصه نیست. کافیست آیات آخر سوه تحریم را مرور کنیم. در خانه بهترین خلق خدا کسی هست که نمی‌گذارد مهربان‌ترین مربی، پاره‌ تن خود را در آغوش خویش بپروراند. کسی که لطیف‌ترین آغوش را ربوده است؛ مادر... خداوند برای کافرین مثال می‌زند همسر نوح و همسر لوط را؛ نزد دو بنده صالح ما بودند ولی به آن‌ها خیانت کردند...

این وجیزه حرف بزرگی را ادعا می‌کند و آن این که اگر پدر و مادر هر دو خوب باشند، فرزند هرگز فاجر نمی‌شود الا یک از هزاران که بحثش جای دیگری است. پس اگر خواستی راون‌شناس بزرگی شوی، فقط کافی است که پدر و مادر فرد را خوب بشناسی. حالا نگو که تاثیر محیط چه شد و اختیار آدمی کجا رفت که گفتم جای بحثش این جا نیست.

نحوه پرداختن به مباحث سیاسی در حلقه های تربیتی

بدون تردید یکی از محورهای بسیار مهم در حلقه های تربیتی مباحث و مسایل سیاسی است. امری که همواره مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده است. اما پرداختن به مسایل سیاسی از حساسیت زیادی برخوردار بوده و ضروری است به آسیب ها و کامیابی های آن توجه داشت.

1- پرداختن عملی به مسایل سیاسی را بایستی از سیاست زدگی تفکیک کرد. آنچه بایستی از آن پرهیز کرد سیاست زدگی است. این امر موجب تشتّت و اختلاف می شود. اما در صورتی که مباحث سیاسی که به ارتقای بینش سیاسی منتهی می شود را در نظر بگیریم ، شکی نیست که همه شهروندان جامعه اسلامی بایستی دارای بینش سیاسی بوده و نسبت به مسایل ، تحلیل سیاسی داشته باشند. در این زمینه یکی از مسایل مورد تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی بر آن بوده که بایستی همه اقشار جامعه اعم از دانشجو ، نیروهای مسلح و دیگر اقشار جامعه نسبت به مسائل ، تحلیل سیاسی داشته باشیم.

2- برای پیشگیری از آسیب های مباحث سیاسی در حلقه های معرفتی بایستی به نکات و محورهای زیر توجه داشت:

مباحث نظری سیاسی؛ مباحث سیاسی را می توان از ابعاد گوناگون مورد بحث قرار داد. یکی از ابعاد مهم آن توجه به مباحث پایه، نظری و مبانی اندیشه سیاسی اسلام است. این مباحث از سویی در بینش سیاسی نقش اساسی دارد و از سوی دیگر موجب می شود از آسیب های احتمالی مباحث سیاسی دوری گزید. در این زمینه می توان به مباحثی چون ولایت فقیه ، ساختار حکومت دینی، مباحث پیرامون قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، غرب شناسی ، تاریخ سیاسی ایران و اسلام ، شناخت سازمان های ، شناخت استعمار و ... اشاره کرد.

مباحث کاربردی ؛ بخشی از مباحث سیاسی مسایل روزمره و کاربردی است. در این زمینه ضروری است:

الف) از ورود به گروه بندی های سیاسی، احزاب سیاسی پرهیز کرد و مسایل سیاسی فارغ از گروه بندی های سیاسی که مستلزم موضع گیری است مورد مطالعه و تامل قرار گیرد.

ب) معیار ما در پرداختن به مسایل سیاسی روز و کاربردی دیدگاه ها و مواضع مقام معظم رهبری است همه بکوشند تا تحلیل ها و رفتار سیاسی خود را بر اساس دیدگاه ها ، منویات و تحلیل مقام معظم رهبری تنظیم کنند. بی شک معیار قرار دادن ولی فقیه در این امر, ما را به محورهای مشترک دعوت و از نقاط اختلاف دور می کند.

درمان ارتباط با جنس مخالف در نوجوانان

باید توجه داشت که نسبت به مؤمنان و نوجوانان مؤمن حساسیّت بیش از اندازه نداشته باشید؛ به‌طوری که صرفاً با شنیدن یک حرف از او یا یک خبر در مورد او، احساس کنید که دچار چنین ارتباطی شده است و اگر در موردی یقین کردید، تا حدّ ممکن نباید صریحاً موضوع را برای آنها مطرح کنید.
به‌عنوان مقدمه باید توجه داشت که به‌طور کلی در خصوص شیوع ناهنجاری‌ها و این‌گونه انحرافات، می‌توان گفت که «پیشگیری» از «درمان» آسان‌تر است و از آنجایی که ضعف ایمان و غفلت از خداوند، ریشه چنین رفتارهایی محسوب می‌شوند؛ لذا باید در جهت تقویت معنویت، فضایل انسانی و بهبود زمینه‌های محیطی متربیان برآییم و مانع از وقوع چنین رفتارهایی بشویم.
و امّا برای درمان چنین انحرافاتی باید گفت که راهکارها زمانی مؤثّر واقع می‌شوند که فرد در مرحلة اول، با اراده و خواسته خود، آن را قبول کند و عزم خود را برای رهایی از آنها به‌کار گیرد. آگاهی از آثار مخرّب ارتباط با نامحرم و بزرگ شمردن گناه و امید به رحمت الهی، فرد را در مرحلة اول هدایت، که همان خواستن است قرار می‌دهد.
از آنجایی که سرگروه نقش به‌سزایی در به‌وجود آوردن فضای دینی و معرفتی دارد، می‌توان راهکارهای زیر را برای رسیدن به آن پیشنهاد کرد: 

کتاب برای ایجاد تنوع و جذابیت از قبیل معما، بازی و... برای سطح ابتدایی

چند کتاب برای ایجاد تنوع و جذابیت از قبیل معما، بازی و... برای سطح ششم ابتدایی

در این زمینه کتبی که توسط دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با نام «ره‌توشه راهیان نور» تدوین گردیده است، می‌تواند بسیار کمک‌کار شما باشد، علاوه برآن کتب معمای قرآنی ـ اسلامی انتشارات بوستان کتاب و همین‌طور کتاب جذاب‌سازی کلاس‌های دینی کودکان و نوجوانان از انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم نیز در این مسیر یکی از کتاب‌های بسیار مفید است. در فضای مجازی هم سایت www.moammahaye-qorani.ir بسیاری از معماهای قرآنی را در خود جای داده است. علاوه برآن سی‌دی‌های کلاس‌های استاد راستگو، استاد اسماعیلی و بقیه اساتید صاحب‌فن و صاحب‌سبک نیز به شما ماهی‌گیری یاد می‌دهد.

روشهای تبیین ابعاد رابطه دختر و پسر، در مقطع نوجوانان

روشهای تبیین ابعاد رابطه دختر و پسر، در مقطع نوجوانان طرح صالحین 

غریزه جنسی یکی از غرایز نیرومند و حساس در زندگی انسان است، و در حیات جسمانی و روانی او تأثیرات بسزایی دارد. بسیاری از رفتارها، حتی بیماریهای جسمانی و روانی، از اختلال در این غریزه مایه می‌گیرد، از همین رو، اگر پرورش عاقلانه و درستی داشته باشد، زندگی را قرین خوشی و آسایش می‌گرداند. دوره نوجوانی با بیداری غریزه جنسی همراه است، که در پسران، از حدود 12 یا 13 سالگی آغاز می‌شود و اوج حساسیت آن در حدود 15 سالگی است و تا 19 سالگی ادامه دارد. هنگامی که احساس کردید غریزه جنسی نوجوان تا حدی بیدار گشته و در معرض انقلاب و دگرگونی است، و یا سؤالی در حلقه پرسیده می‌شود، که ذهن‌ها را به مسأله رابطه با جنس مخالف متوجه می‌کند، می‌توانید به مناسبتهایی رشته سخن را در دست گرفته و به زبان ساده و گاهی به طور غیر مستقیم، به بیان مسائل جنسی و یا رابطه بین دو جنس مخالف بپردازید.

پیشنهاد: چند کتاب جذاب جهت معرفی به گروه نوجوان

چند کتاب جذاب جهت معرفی به گروه نوجوان
به مناسبت برگزاری نمایشگاه کتاب

کتاب‌های :

 ـ عبور از آخرین خاکریز، دکتر احمد عبدالرحمان، ناشر: سوره مهر؛ ـ خط فکه، سیّدحسن شکری، ناشر: حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی؛

ـ یاد یاران، حمید داوود آبادی، ناشر: حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی؛

ـ زنده باد کمیل، محسن مطلق، ناشر: سوره مهر؛

ـ گزارش یک بازجویی، مرتضی بشیری، ناشر: حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی؛

ـ جنگ پابرهنه، رحیم مخدومی، ناشر: سوره مهر؛ ـ حکایت زمستان، سعید عاکف، ناشر: سوره مهر؛

ـ فرمانده من، رحیم مخدومی، ناشر: سوره مهر؛ و...

کتابهایی هستند که برای نوجوانان میتوانند جذاب باشند. بازدید حلقه ها از نمایشگاه کتاب می تواند یکی از برنامه های حلقه های صالحین در ایام برپایی نمایشگاه کتاب باشد. خواندن قسمتهایی از کتاب هایی که می تواند برای حلقه ها جذاب باشد(قبل از برنامه بازدید از نمایشگاه کتاب) باعث تشویق آنان به خرید و مطالعه کتاب خواهد شد.

دلدادگی‌های پسرانه و دلبری‌های دخترانه

دلدادگی‌های پسرانه و دلبری‌های دخترانه و دلبستگی‌های طرفینی امروزه در جامعه به صورت حاد گسترش یافته است.

این ارتباط‌ها و علاقه‌ها اگر در مسیر درست قرار گیرند، می‌توانند منشأ تشکیل خانواده و بقای نسل و ادامه حیات گردند، ولی باید در چارچوب اصول اخلاقی و شرعی باشند تا هدف مطلوب حاصل شود. اما گاهی این علاقه درونی به جنس مخالف و نیاز به ارتباط با او، از چارچوب هنجارهای اجتماعی و دینی خارج شده و به سوی بی‌عفّتی و گناه کشیده می‌شود که این امر بسیار ناشایست و غیراخلاقی است.

این علاقه درونی به جنس مخالف و انگیزه برقراری ارتباط با آن در آغاز نوجوانی،‌ به‌ علّت‌ بیداری‌ غرایز و شدّت حالات‌ هیجانی در بین دختران‌ و پسران‌ بیشتر شده، تا حدودی حسّ اعتماد به‌ خود را در آنان تأیید و تقویت‌ نموده و بخشی از نیازهای‌ عاطفی‌ و احساسی‌ آنان را‌ تأمین‌ می‌کند؛ امّا غافل از اینکه این دوستی‌های‌ خیابانی، عاری‌ از شکوفایی‌ محبت‌ و عشق‌ واقعی‌ بوده و اگر هم‌ به‌ ازدواج‌ برسد، هیچ پشتوانه‌ای ندارد و در صورت گسسته‌ شدن این ارتباط، شخص‌ نسبت‌ به‌ ارزش‌های‌ وجودی‌ خود دچار شک‌ و تردید شده، خود و جامعه را با مشکلات فراوانی روبه‌رو می‌کند. بعضی‌ از پسران‌، داشتن‌ دوست‌ دختر را نوعی‌ محبوبیت، قدرت‌ اجتماعی‌ و موفّقیت‌ برای‌ خود محسوب‌ می‌‌کنند و متقابلاً برخی‌ دختران،‌ ارتباط‌ با پسران‌ را نوعی‌ جذابیت‌ برای‌ خود تلقی‌ می‌کنند و متأسّفانه‌ اکثر قریب ‌به ‌اتفاق‌ این‌ دختران‌ تصور می‌کنند که‌ این‌ دوستی‌ها به‌ ازدواج‌ منتهی‌ می‌‌شوند.

اصولاً تحوّل‌ عاطفی‌ دختران‌ متفاوت‌ از پسران‌ است. پسران نسبت‌ به‌ جنبه‌ غریزی‌ تخیّلات‌ خود غافل‌ باقی‌ نمی‌‌مانند، اما دختران‌ در این‌ دوستی‌ها معمولاً به‌ دنبال‌ عشق‌ آرمانی‌ و رمانتیک‌ هستند. آنها این‌ عشق‌ را آسمانی‌ و پاک می‌‌دانند و خیانت‌ در آن‌ را گناهی‌ نابخشودنی می‌‌شمارند.

پیشنهاد: دیدار با خانواده معلمان شهید

ادای احترام به خانواده معزز شهدا اقدامی فرهنگی و ارزشمند است.خانواده های شهدا از بزرگترین سرمایه های معنوی انقلاب و ملت هستند و یاد شهدا اشاعه ارزش های ایثار و پایداری درجامعه است و دلجویی و دیدار با آنان، ادای دین به ارزشهای انقلاب است. تاثیر دیدار با خانواده شهدا و گوش فرا دادن به نصایح پدران و مادران شهدا تاثیری شگفت در اعضای حلقه ها به ویژه نوجوانان دارد.

یکی از مناسبت هایی که میتوان بهانه دیدار با خانواده شهدا قرار داد هفته معلم و دیدار با خانواده شهدای معلم است که از طرفی زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهید و از طرفی بزرگداشت مقام معلم است.

اهدای گل و شیرینی و هدیه ای از طرف اعضای گروه (که ترجیحا بحث مالی آن نیز از طرف خود اعضاء جمع آوری شده باشد)؛ بیان ویژه گی های اخلاقی و خاطرات شهید از لسان پدر و مادر شهید ؛ قرائت قسمتی از وصیت نامه شهید و دکلمه ای درباره مقام معلم از طرف یکی از اعضاء یا سخنرانی یکی از مربیان در این مورد می تواند از برنامه های این دیدار باشد.

چگونه در محیط دانشجویی، کسی را که ولایت فقیه را قبول ندارد روشن و راهنمایی کنیم؟

قبل از هر پاسخی به چند نکته‌ی بسیار مهم باید توجه نمود. اول در هر آموزش، تبلیغ و پاسخی، در نظر گرفتن شرایط مخاطب شرط اول است که به آن «مخاطب شناسی» نیز گفته می‌شود. چرا که افراد همه در یک سطح از بینش، دانش و گرایشات نیستند که یک درک و اخذشان از یک مطلب، برابر و مطابق هم باشد.

دوم آن که باید فهمید که دلیل مخالفت با یک مطلب یا موضوع یا مبحث یا یک جریان فکری چیست؟ گاهی ممکن است مخاطب هیچ دلیل خاصی نداشته باشد و فقط یا یک نگاه سطحی و در نظر گرفتن میل‌ها و سلایق خودش حرفی زده یا موضعی می‌گیرد. گاهی ممکن است دلیلی هم داشته باشد.

پس از توجه به دو نکته‌ی فوق، دقت شود که مبحث ولایت فقیه، هم یک مبحث اعتقادی است و هم یک مبحث سیاسی. پس اگر مخاطب از زیرساخت‌های اعتقادی برخوردار باشد، نحوه‌ی گفتگو با او متفاوت می‌شود و اگر نداشته باشد، سخن از «ولایت فقیه» به عنوان یک ضرورت دینی با او بی‌مورد است، چرا که او در اصل دین پذیری دچار اشکال است. لذا باید با او فقط از جنبه‌ی سیاسی سخن گفت.

الف – از دیدگاه اعتقادی: دقت شود که مسلمان و نه فقط در احکام شخصی، بلکه در احکام سیاسی، قضا، اقتصادی ... و آن چه که مربوط به اداره‌ی جامعه می‌شود نیز باید تابع احکام الهی باشد. در «دین» جایی برای «منم» وجود ندارد و کسی از خودش احکام و مقررات نمی‌سازد، بلکه احکام الهی را تبعیت می‌کند. لذا «فقه» ولایت پیدا می‌کند. پس، در حکومت اسلامی، «ولایت فقه» ضرورتی اجتناب ناپذیر است. حال که باید «فقه» در همه‌ی عرصه‌های شخصی و اجتماعی و حکومتی ولایت داشته باشد، سرپرستی حکومت نیز باید بر عهده‌ی «فقیه» باشد. به این مبحث «ولایت فقیه» گفته می‌شود و رهبر آن نظام سیاسی نیز «ولی فقیه» نامیده می‌شود. در چنین حکومتی از میان فقها، یک نفر که بیش از دیگر از شرایط لازم برای رهبری سیاسی جامعه واجد شرایط است انتخاب می‌گردد و این مسئولیت خطیر بر عهده‌ی او گذارده می‌شود.

تربیت اجتماعی را از کجا باید آغاز کنیم؟

منظور از تربیت اجتماعی همان ارتقای «سطح فرهنگ جامعه» است که همه‌ی عوامل فردی و اجتماعی در آن تأثیر دارد و همه‌ی ابزارهای مستقیم و غیر مستقیم آموزشی و تبلیغاتی باید جهت تحقق آن به کار گرفته شود و نمی‌توان میدان عملیات را به یک یا دو حوزه و روش را به چند گونه‌ی معین و راه‌کارهای آموزشی و تبلیغاتی را به چند ابزار (مانند: دولت، صدا و سیما، آموزش و پرورش و ...) محدود نمود. اما اصول و محورهایی وجود دارد که باید در فرهنگ‌سازی مورد توجه قرار گیرد که به چند محور اساسی ذیلاً اشاره می‌شود:

الف – کدام فرهنگ؟

برای نوجوانی که نسبت به نماز کاهلی دارد چه کنیم؟

برای نوجوانی که نسبت به نماز کاهلی دارد چه کنیم؟

به‌طور کلی میزان همّت و پایبندی انسان در هر کاری با میزان شناختی که از اهمیّت آن دارد، رابطه مستقیم دارد. نماز عامل مهمی در تزکیه روح و درون انسان است. اهمیت ندادن به نماز به لحاظ عدم آشنایی به حقیقت آن و احساس نیاز نکردن نسبت به آن، از عوامل ترک نماز و سستی در آن به‌شمار می‌آید. گاهی انسان به یک چیزی اعتقاد دارد، اما باور و ایمان ندارد. مثلاً می‌داند انسان مرده ترسی ندارد، اما باز هم می‏ترسد. وجود این ترس در انسان دلیل است که آن اعتقاد، تبدیل به باور دل و ایمان قلبی نشده است. چه بسا اعتقاد به اهمیت نماز اول وقت باشد اما باور و ایمان به آن نباشد.

پیشنهاد:موضوعات تربیتی حلقه های طرح صالحین (جوانان)

موضوع اصلی	موضوع فرعی	عنوان مباحث
نقش دوره جوانی در شکوفایی	بهار زندگی	ارزش جوانی
		غنیمت دانستن جوانی
		گنجینه های روزگار
		تلاش خستگی ناپذیر در راه کمال
		حسابرسی روزگار جوانی
	بهار خودسازی	توان جوان بر ساختن شخصیت خود
		نقش جوان در آموزش
		پرورش معنوی
	بهار سازندگی	بعثت پیامبران در جوانی
		ظهور امام زمان (عج) به صورت جوان
		نقش جوانان در حکومت پیامبر اکرم (ص)
		نقش جوانان در حکومت امام زمان (عج)
عوامل شکوفایی جوان	شناخت	فرهیختگی
		خودشناسی
		آشنایی با قرآن
		ژرف اندیشی در دین
		آگاهی از پیوند علم و ایمان
		اهتمام به پرسشگری
	خودباوری	تصمیم
		تلاش
		بلند همتی
		عزت
		بی نیازی
		پایداری
		توکل
	ارتباط با خداوند	ارزش عبادت خدا در دوران جوانی
		افتخار خداوند به عبادت جوان
		برکات عبادت در جوانی
		معنای عبادت خداوند
		میانه روی در عبادت
	خوشی های حلال و نیرومند ساختن بدن	ستایش نیرومندی بدن
		عوامل نشاط
		سرگرمی حلال
		گردش
		شوخی
		شنا ، اسب سواری ، تیراندازی ، کشتی ، مسابقه
	ارزش های اخلاقی و رفتاری	ترک گناه
		توبه
		نظم در کارها
		رعایت حقوق پدر و مادر
		رعایت انصاف در معاشرت با مردم
		کار
		محکم کاری
		استقلال در کار
		خدمت به مردم
		امانتداری
		آرایش
		خوش خلقی
		پاک دامنی
		پاکی نگاه
		پوشش
		ازدواج
		حیا
		پرهیز از حیای ناپسند
		وقار
		دوراندیشی
		مشورت با صاحب نظران
		آزادگی
		پذیرش عذر
موانع شکوفایی جوانان	بیکاری	نکوهش بیکاری
		خطر بیکاری
		حسابرسی بیکاران
	اعتیاد	حرمت تخدیر کننده ها
		نهی از تخدیر کننده ها
		سیگار و قلیان
	همنشین بد	خطر همنشین بد
		نشانه های همنشین بد
		بدترین دوستان
	مستی جوانی	مستی جوانی
	شهوت جنسی	لانه شیطان
		آغاز عشق نکوهیده
		فرجام پیروی از هوس ها
		خطر خلوت کردن با نامحرم
		پاداش پاکدامنی در مسائل جنسی
		پاداش عاشق پاکدامن
	دام های شیطان	دام های شیطان
	آفت های فرهنگی و سیاسی	آسیب های فرهنگی
		پیروی کورکورانه
		رهبران بد
		سیاست زدگی
	آفت های اخلاقی و رفتاری	نافرمانی پدرو مادر
		بد اخلاقی
		بد زبانی
		غرور
		عجب
		خودبزرگ بینی
		حرص
		حسادت
		کینه
		خشم
		لجاجت
		سستی
		تندروی
		آرایش نکوهیده
		اندیشیدن بسیار درباره لذت ها
		می گساری
		نافرمانی آشکارا

چگونه متربیان را از نگاه به نامحرم بیمه کنیم؟

چشم چرانی، فعل حرامی است که در نتیجه ضعف ایمان صورت می‌پذیرد و راه حل اساسی در رفع این بیماری تقویت فضایل الهی و رعیات تقواست. مسلماً اگر متربیان با فضای معنوی و الهی انس گرفته و ذکر و فکر آنها حرکت به سوی رشد و تربیت دینی باشد، جایی برای دیدنی‌های هوس آلود نمی‌ماند. اما از آنجایی که سرگروه نقش بسزایی در بوجود آوردن فضای دینی و معرفتی دارد، می‌توان راه‌کارهای زیر را برای رسیدن به آن پیشنهاد کرد:

1- ایجاد توجه و التفات به مسؤلیت چشم و اینکه عملکردش در قیامت مورد سؤال قرار خواهد گرفت.

2- توجه به پلیدی عمل و بیان آثار مخرب دنیوی و اخروی آن.

3- درک حضور و آگاهی خداوند متعال و ائمه اطهار از نگاه‌ها و انگیزه‌های درونی.

4- ارتقاء سطح حیا و عفت و غیرت در متربیان.

بیان مسائل سیاسی در حلقه ها

با توجه به پیچیدگی مسائل سیاسی در حال حاضر تا چه حدی لازم است که در حلقه هادرباره مسائل سیاسی ایران و جهان صحبت شود؟

بدون تردید، یکی از محورهای بسیار مهم در حلقه‌های تربیتی، مباحث و مسائل سیاسی و در ضمن آن بالا بردن بصیرت و قدرت تحلیل اعضای حلقه است. امری که همواره مورد تأکید مقام معظم رهبری حفظه‌الله بوده است. امّا پرداختن به مسائل سیاسی از حساسیت زیادی برخوردار بوده و برای اینکه از آسیب‌های احتمالی این‌گونه مباحث در امان باشیم، توجه به چند نکته ضروری است: 

1. پرداختن عملی به مسائل سیاسی را می‌بایست از سیاست‌زدگی تفکیک کرد. آنچه باید از آن پرهیز کرد، سیاست‌زدگی است. این امر موجب تشتّت و اختلاف می‌شود. امّا در صورتی که مباحث سیاسی که به ارتقای بینش سیاسی منتهی می‌شود را در نظر بگیریم، شکّی نیست که همه شهروندان جامعه اسلامی می‌بایست دارای بینش سیاسی بوده و نسبت به مسائل، تحلیل سیاسی داشته باشند. در این زمینه یکی از مسائل مورد تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی آن بوده که می‌بایست همه اقشار جامعه نسبت به مسائل، تحلیل سیاسی داشته باشند که نقش حلقه‌ها و گروه‌های محترم در تحقّق این مطلب، بسیار مهم است. 

در حلقه دانش آموزان اول دبیرستانی؛ متربیان درحلقه آرام و قرار ندارند...

در حلقه دانش آموزان اول دبیرستانی؛ متربیان درحلقه آرام و قرار ندارند، فرصت بیان مطالب به سرگروه را نمی دهند و با خنده، شوخی و صحبت ، تمرکز سرگروه را به هم می‌زنند، چگونه می توان با آنها ارتباط برقرار کرده و امر و نهی نمود؟

برای رسیدن به یک روش صحیح ارتباط با نوجوانان، لازم است ابتدا اطلاعات کافی دربارة دورة نوجوانی داشته باشید و از نیازها و آرزوهای این دوره آگاه باشید. نوجوانی غالباً به عنوان دورة میان کودکی و بزرگسالی تعریف می‌شود و به آن دوره انتقال می‌گویند. یعنی عبور از مرحله‌ای از رشد به مرحله دیگر، و همانگونه که تغییرات بدنی آرام پیش می‌رود، نگرش‌ها و رفتارها نیز تغییر می‌یابد. بعضی از نگرش‌ها که در کودکی اهمیت داشت در این دوره کمتر اهمیت دارد و نوجوان سعی دارد خود را مانند بزرگتر جلوه دهد. اما دراین میان هنوز شور و نشاط کودکی و جنب و جوش بچگی وجود دارد ، و نوجوان آماده بروز عکس ‌العملهای هیجانی و عاطفی است. در این دوره حساسیتها و زودرنجی‌ها بیشتر دیده می‌شود. خیال پردازی از دیگر ویژگی‌های این دوره است و نوجوان احساس می‌کند واقعیت‌های دنیای خارج در عالم خیال قابل دسترسی است. او در دوران بلوغ به مسائلی که آن سوی طبیعت وجود دارد، توجه می‌کند ومی‌خواهد پشت پرده را ببیند. از دنیای مادیات بگذرد و جهان آخرت، ایده آل‌های اخلاقی ومسائل غیرطبیعی را بشناسد. با این خصوصیاتی که عرض شد، مقداری از پاسخ را می‌توانید دریافت کنید. اما به طور خلاصه نکاتی را در مورد سؤال با توجه به مقدمه ، عرض می‌کنیم:

وقار مربی عاملی موثر بر رفتار متربیان

توصیه هایی برای کلاسداری بهتر ؛

وقار مربی عاملی موثر بر رفتار متربیان

از آنجا که رفتار مربی نشانگر شخصیت اوست و کودکان و نوجوانان دائما تحت تاثیر رفتارهای باطنی و ظاهری مربیان می باشند، شایسته است:
 
1- طوری رفتار کنید که شاگردان احساس مسئولیت کنند .
 
2- چیزی را به طرف شاگردان پرتاب نکنید .

3-ابزار، وسایل و چیزهای دیگر را با خشونت از شاگردان نگیرید .

یک سرگروه مورد اطمینان برای اعضای گروه

یک سرگروه با چه اعمالی می تواند یک سرگروه مورد اطمینان برای اعضای گروه بشود؟

اطمینان و اعتماد متقابل میان متربی و مربی و یا متربی و سرگروه، اساسی‌ترین و مهم‌ترین و در عین حال اولی‌ترین مسئله در تربیت است و بدون آن، ارتباطی که بخواهد در ضمن آن، هدایت رخ دهد، اتّفاق نمی‌افتد. برای این مهم، چند نکته می‌‌تواند به سرگروه کمک کند:

1. احترام و محبّت، همراه با دلسوزی دلسوزی و محبّت، کارسازترین روش در کسب اعتماد متربیان است. در کار تربیتیِ خردمندانه، بیشترین نقش، به محبّت اختصاص می‌یابد. امیرمؤمنان علیه‌السّلام، در حکمتی والا فرموده‌اند: «التَّوَدُّدُ نِصْفُ الْعَقْلِ؛ دوستی ورزیدن نیمی از خرد است.» محبّت جاذبه مى‌آفریند، انگیزه خلق مى‌کند، انسان‌هاى پرتلاطم و مضطرب را آرامش مى‌بخشد و از آنجایی که با فطرت و سرشت آدمى بسیار سازگار است، در جان متربی نفوذ کرده و اثر می‌گذارد. البته نباید در اثر افراط در محبّت، حد و حدودها کمرنگ شده و از مسیر اصلی (تربیت) غفلت شود. دلسوزی و محبّت بیش از حد به متربی، گاهی باعث می‌شود که سرگروه نتواند عیوب او را تذکر دهد و از او انتقاد کند، پس قادر نیست آن‌طور که باید، او را اصلاح کند. بنابراین محبّت صرفاً یک ابزار در راستای امر تربیت است، ابزاری مهم و اثرگذار که هم اطمینان‌بخش است و هم خود در مسیر تربیت به‌کار می‌آید.

شاگردت را عاشق کن

خدا خیلی از کارهای مقطعی بدش می‌آید. حتی گاهی مقطعی‌کاران را عهدشکن و ناسپاس می‌خواند. از جمله آن‌ها که در کشتی توفان می‌بینند و خالصانه به خدا پناه می‌برند؛ اما چون به خشکی می‌رسند، آن کار دیگر می‌کنند! حالا واقعا ما از آن‌ها نیستیم؟ فرق ما با آن‌ها چیست وقتی که دهه اول محرم خالصانه حسین‌حسین می‌گوییم و اندکی بعد، به غفلت گذشته‌مان باز می‌گردیم؟

این مشکل برای ما مربیان آشکارتر است. زیرا علاوه بر توبه‌های مقطعی و توبه‌شکستن‌های پی‌درپی خود، با شاگردانی سروکار داریم که خوبی‌‌ها و بدی‌هایشان برای‌مان روشن است و وقتی می‌خواهیم اصلاح‌شان کنیم، انتظار داریم دیگر مرتکب خطای گذشته نشوند. برای همین هم تکرار خطا را جرمی نابخشودنی تلقی می‌کنیم و به مجازات و طرد شاگردمان می‌اندیشیم؛ غافل از این که خودمان روزی هزاربار توبه می‌کنیم و توبه می‌شکنیم.

شجره طیبه تربیت دینی؛ شجره خبیثه تربیت غیر دینی

«بی‌تربیت» لفظی مصطلح، اما غلط است. اصلا نمی‌شود کسی بی‌تربیت باشد. چون انسان خواه ناخواه تربیت می‌شود. حالا یا تربیتش خوب است یا بد. یا موجب رشد است یا موجب سقوط. به هر حال راه دو تا بیشتر نیست؛ یکی انتهایش سعادت است و دیگری شقاوت. یکی از راه «دین» انسان را خوشبخت می‌‌کند و یکی از راه «غیر دینی» به بد‌بختی می‌رساند. یکی درختی است با میوه شیرین تربیت دینی، و یکی درختی است با میوه تلخ تربیت غیر دینی. انگار اینجا هدف و نتیجه نقش خیلی مهمی پیدا می‌کند.