موضوعات قابل استفاده در حلقه های دوره راهنمایی و چند نکته مهم
* نظم وانضباط
*برنامه ریزی
*دوست داشتن
* محبت
*ولایت و رهبری
*میزان (حساب وکتاب قیامت)
۶ نظر
۳۰ تیر ۹۲ ، ۱۰:۳۵
موضوعات قابل استفاده در حلقه های دوره راهنمایی و چند نکته مهم
* نظم وانضباط
*برنامه ریزی
*دوست داشتن
* محبت
*ولایت و رهبری
*میزان (حساب وکتاب قیامت)
موضوعات قابل استفاده در حلقه های دوره ابتدایی وچند
نکته مهم
*
نیکی به پدر ومادر
* دعوا و دشمنی
* امانت داری
*
حرف زشت زدن
* دروغ
*قسم خوردن
*نظافت وتمیزی
*
نظم
* خوصوصیات بهشت وجهنم
* تشکر
* اجازه گرفتن
* آموزش احکام مقدماتی
* دوست
« کتاب‌های مربوط به حوزه‌های تربیتی،
همواره با دو نقص اساسی دست به گریبان هستند. نویسندگان این آثار، یا از
درک درست و اطلاعات کافی نسبت به معارف دینی برخوردار نیستند، یا قلم آنان
از اصول و قواعد درست نوشتن بی‌نصیب یا کم بهره است.
ذهن جست‌وجوگرِ مصطفی هاشمی محجوب، در عین جوانی و شادابی، تجربه‌ای جدید
در مبانی تربیت دینی را سراغ گرفته است. محصول این نوع نگرش، کتاب پرمخاطب
«عمرتون چند» است که طی مدت کوتاهی با استقبال کم‌نظیر مواجه شده است.
«مثلث را جدی بگیرید»، دومین همکاری هاشمی محجوب با تحریریه ملک اعظم است.»
نام کتاب: مثلث را جدی بگیرید!
نویسنده: سید مصطفی هاشمی محجوب
نوبت چاپ: سوم، ۱۳۹۱
قیمت: ۲۷۰۰ تومان
در این نوشتار، سعی شده است به والدین عزیز، معلمان و مدیران زحمتکش مدارس،
مربیان تربیتی و مدیران فرهنگی تشکل‌های دینی، یادآوری شود که چقدر
می‌توانند درمسیر یک هدف بزرگ و جهانی، یعنی ساخت جامعه‌ای پاک، گام
بردارند و هر کدام در این وادی، چه وظایفی به عهده داشته، چه مهارت‌هایی را
باید کسب کنند.
این وظیفة هر سه ضلع مثلث است که «مثلث را جدی بگیرند» و علاوه بر بالا
بردن آگاهی و مهارت خویش، در افزایش ارتباط با یکدیگر بکوشند تا به این
وسیله، جهانی آمادة ظهور و فرزندانی با شخصیت دینی تربیت کنند.
شاید این سوال ایجاد شود که چطور می شود برای همه مربی بود و همه اوقات را به تربیت گذراند در حالی که یک مربی نیز زندگی شخصی خود و گرفتاری های روزمره خویش را داراست!؟ پاسخ این سوال بسیار راحت است؛ فقط کمی درد دین داشتن و عشق به تعلیم و هدایت را نیاز دارد.
یقینا کسی توقع ندارد یک مربی، با افراد خانواده، دوستان قدیمی، کسبه محل و یا راننده تاکسی و اتوبوس همان برخوردی را داشته باشد که با افراد گروه یا شاگردان کلاس دارد.
در مرحله اول، باید نیازها و ظرفیت های افراد را تشخصی داد و بعد با توجه به ظرفیت خود، اولویت بندی نمود و نوع برخورد و شیوه تربیتی را مشخص کرد. به عنوان مثال، مربی هرگز نمی تواند مقدار زمانی که برای تربیت یک دانش آموز یا نوجوان عضو گروهش صرف می کند را برای مغازه دار نزدیک محل زندگیش نیز صرف کند و اصلا نیاز این مغازه دار هم به اندازه نیاز آن نوجوان نخواهد بود. مثلا نمی شود برا ی مغازه دار هم اردویی برگزار کرد یا او را مجبور به شرکت در کلاس خاصی نمود یا یک سلسله مباحث را برای او مطرح کرد.
در تمامی جلسات گروه رعایت نکات زیر الزامی است:
الف) استفاده از فن بیان و روشهای جذاب در بیان مطالب
ب) بیان معما و برگزاری مسابقه و دادن جوایز
ج) پذیرایی در جلسات
د) برگزاری جلسات در بهترین محل (از نظر نور، تمیزی و پاکیزگی، عدم سر و صدای زیاد و…)
ه) تکراری نبودن مباحث و جلسات
و) استفاده از آیات و روایات و داستانهای جذاب و مفید
در صحبتهای خصوصی مسؤول گروه باید به نکات زیر توجه نماید:
۱- به صحبتهای عضو کامل و با خونسردی گوش فرا دهد
۲- راه حل مشکلات اعضا را به طور شفاف برای وی بازگو نماید
۳- در برخورد با مشکلات عضو در گفتار و کردار، وی راتمسخروتحقیر نکند
۴- اعضا تمامی مشکلات شخصی خود را می‌توانند مطرح نمایند مگر گناهان
توضیح : مسؤول گروه در صورت مواجهه با مطرح شدن گناه از طرف عضو برای وی با بیانی امید دهنده‌توضیح می‌دهد که بخشش و رفع عقاب گناه به دست خداوند است و ارتباط با خدا نیاز به واسطه ندارد و ازتکرار این مطلب وی را منع نماید .
۵- عامل اصلی برطرف شدن مشکلات تربیتی و اخلاقی اعضا حرکت اخلاقی خود اعضا می‌باشد وصحبت مسؤول گروه محرک و بیدارکننده است .
۶- صحبت خصوصی علاوه بر حل مشکل شخصی اعضا راهی است جهت برطرف نمودن اختلافات اعضابا یکدیگر به گونه‌ای که دو یا چند عضوی که با یکدیگر اختلاف دارند در یک صحبت خصوصی جمع ومشکل آنان حل و فصل میگردد.
۷- مکان صحبت خصوصی به گونه‌ای نباشد که صدای آنان به گوش شخص دیگری برسد تا امانت داری‌مسؤول گروه تصدیق شود و باید توجه داشت که به دلیل تقدس و برکت ویژه مسجد، بهترین مکان مسجد می‌باشد.
هر سرگروه برای این که بتواند موفق باشید باید سه اصل دانش ، بینش و روش را رعایت کند .
دانش یعنی با اطلاعات زیاد وکامل وارد حلقه شود .
بینش یعنی شناخت درست ازاطلاعات و مسائل روز داشته باشد و بتواند مطالب را به درستی تحلیل کند.
روش یعنی اطلاعات خود رابا روشی مناسب به افراد گروه منتقل کند.
انسان، موجودی است که از دو بعد، جسم و روح، پدید آمده است و
هر کدام نیازها و آسیب های خاص خودش را دارد. همان گونه که بدن انسان به
انواع غذاها احتیاج دارد، روح آدمی نیز به شادابی و تفریحات سالم نیازمند
است. بنابراین، غذای روحی و روانى، همواره در کنار غذای جسم، مطرح بوده است
امروزه درجامعه دیده میشود که بسیاری از افرادگناه رابه عنوان تفریح انجام
میدهند واین خود باعث گرفتاری های دنیوی واخروی میشود.
حال ماکه شیعه هستیم باید توجه نماییم که امیرمؤمنان، حضرت
علی‌علیه‌السلام می فرماید: مؤمن را سه وقت است؛ «وقتی که در آن با
پروردگار خود به راز و نیاز می پردازد و وقتی که به حساب نفس خود می رسد و
وقتی که به لذت های حلال و خوش می گذراند»1. همچنین حضرت در نامة خود به
مالک اشتر می فرماید: «اگر در همة اوقات نیت، پاک و درست باشد و مردم در
امنیت و آسایش باشند، اوقات همه از آن خداست»2. امروزه به تجربه نیز ثابت
شده، اوقاتی که انسان به تفریح می پردازد، سبب انبساط خاطر اوست و آمادگی
برای سایر فعالیت های زندگى، از طریق همین تفریحات سالم به دست می آید و
اگر زندگى، سراسر فعالیت، کار، درس و نظایر اینها باشد، طولی نخواهد کشید
که تعادل روحی و جسمی انسان به هم خواهد خورد و شالودة وجود، به سستی خواهد
گرایید.
یک مربی، می تواند با خوب شنیدن و کمتر حرف زدن، به دو دلیل تاثیر کلام خویش را افزایش داده، بر محبوبیت خود بیفزاید؛
اول: آنیکه هرچه انسان کمتر سخن بگوید، از آفات بد زبانی نظیر: مسخره کردن، دروغ، تهمت، غیبت و… که همگی از بین برنده شخصیت حقیقی انسان باعث بدبینی اجتماع و کم شدن اعتماد دیگران به انسان می شود، دوری نموده است. همانطور که هر سال اداره راهنمایی و رانندگی نتیجه آمار خویش پیروامون خطر سازترین وسیله نقلیه سال را اعلام کرده و به مردم هشدار می دهند، وجود مقدس ائمه معصومین (علیه السلام) نیز در موقعیت های گوناگون و با بیان های متفاوت هشدار داده اند که خطرسازترین و گناه ساز ترین عضو از اعضای بدن انسان زبان اوست.
پیامبر گرامی اسلا(ص) در این باره می فرمایند:
«بیشتری خطا ها و گناهان آدمیزاد در زبان اوست.»
بسیار دیده شده که تشکل ها و مجموعه های تربیتی که با گروه سنی خاصی ارتباط دارند، پس از عبور افراد از آن گروه سنی، آنها را به حال خود رها کرده و یا حتی اخراج می کنند. این مساله، یا بدلیل برنامه ریزی غلط و قوانین اشتباه جموعه است یا به خاطر این که مربی، اطلاعات و توانایی های خود را افزایش نداده و اکنون قادر به پاسخگویی نیازهای افراد نیست. این در حالی است که پس از تمام شدن هر دوره و ورود افراد به گروه سنی بالاتر ،برای عادت کردن به آن فضا و بیرون آمدن از سرگردانی سنی و پیدا کردن مسیر درست، حتما نیاز به یک مربی، راهنما یا مشاور خوب دارند.
امیر المومنین(س) می فرمایند: «کسی که مشاوری حکیم برای راهنمایی و هدایت نداشته باشد، هلاک می شود.» اخلاق در قرآن: ۱۴۶/۲
اگر یک مربی توانسته در دوره نوجوانی برای فرد مفید واقع شود و با خلق و خوی و عادات و شخصیت و موقعیت او آشناست، می تواند در جوانی و حتی میانسالی نیز برای او بهترین یار و مشاور باشد و در مراحلی همچون انتخاب رشته تحصیلی، برنامه ریزی برای کنکور، انتخاب شغل، ازدواج، حل مشکلات زناشویی، تربیت فرزند و… نیز به او کمک کند.
میزان ارتباط اعضا با کادر مجموعه و کنتل این ارتباط
ارتباط اعضای حلقه با کادر و مجموعه، مسئله‌ای است که به تناسب هر فرد و
ویژگی‌های جسمی و روحی و خانوادگی وی متفاوت است؛ به‌عنوان مثال اگر فردی
دارای خانواده‌ای است که نسبت به زمان رفت‌وآمد او حسّاسند یا فردی که
جذابیّت چهره‌ای زیادی دارد، یا کسی که در درس‌هایش ضعیف است و...، در هریک
از این موارد باز نسبت به آن نیروی کادر و اعتمادی که به او وجود دارد،
مسئله اشکال مختلفی پیدا می‌کند. اما ما با یک تقسیم‌بندی معروف به این
سؤال پاسخ می‌دهیم؛
نوجوانان، ظرفیت نصیحت پذیری محدودی دارند که برای جلوگیری از خستگی روحی آنان و یکنواخت نشدن پندها یا از بین نرفتن وجهه مربی در مقابل آنان، لازم است، شیوه های مختلف تبلیغ و هدایت را به کار گیرد.
امام سجاد(ع) فرموده اند:
«نصیحت زیاد باعث بدبینی و تهمت می شود.» الدره الباهره: ۲۶٫
جذب کردن اولیه یک نوجوان، هرچند دارای ظرافت خاصی است و نیاز به مهارت دارد؛ اما مهم تر، دشوارتر و ظریف تر از آن، مرحله پس از جذب، یعنی تثبیت، رشد و ساخت شخصیت است. برای ارایه مطالب که مهم ترین بخش تربیت است، رعایت چند نکته لازم است:
۱- نوجوان نیاز به کسی دارد که اخساسات او را درک کند؛ نه اینکه او را مجبور به فراموش کردن احساسش نماید. مربی نباید در ارائه مطالب، راه حل ها، پیشنهادات و یا مشاوره دادن به نوجوان، احساسات او را نادیده بگیرد.
یکی از مواردی که می تواند تاثیر زیادی در جذب افراد و صمیمیت برای ادامه ارتباط داشته باشد، اولین دیدار یا برخورد اول است.
گاهی، دیده شده که یک نوجوان، پس از گذشت چند سال از ارتباطش با مربی، هنوز به عنوان یکی از شیرین ترین و به یادماندنی ترین خاطراتش، اولین لحظه آشنایی رت بیان کرده، از آن با شوق زیادی تعریف می کند که این خود، بیانگر اهمیت ملاقات اول و تاثیر آن بر روی نوجوان است.
به دلیل عدم ارتباط قبلی و نداشتن اطلاعات کافی از شخصیت، عادت ها و نکات مورد علاقه یا حتی کیفیت فردی نوجوان در برخورد اول، برای جذب و ایجاد صمیمیت، رعایت امور اولیه ای همچون موارد زیر الزامی است:
در سال 1361 در عملیات بیت‌المقدس گروهی از رزمندگان به اسارت درمی‌آیند رژیم عراق 23 نفر از اسیران کم سن و سال را جدا می‌کند تا مورد بهره‌برداری تبلیغاتی قرار می‌دهد. اما این گروه که نوجوانانی 13 تا18 ساله بودند خالق حماسه هایی جاوید در تاریخ دوران دفاع مقدس میشوند.
بیان شجاعت و رشادت این گروه،که هشت سال و نیم در اسارت بودند ؛ می تواند در حلقه های نوجوانان بسیار موثر باشد.
یک پاور پوینت زیبا با عنوان "چشمان زیبا" با موضوع چشم پاکی که برای طرح جلسات حلقه های دوره راهنمایی به بالا بسیار آموزنده و مفید است.
این مجموعه کاری است از طلاب سفیران هدایت دشتستان
عنوان: چشمان زیبا
حجم: 1.77 مگابایت
فرمت:ppsx (پاور پوینت)
در ارتباطات اجتماعی، افکار، اخلاق، استعدادهاو رفتار انسان‌ها تغییر وتحول می یابد.در روایات مابسیار بر اهمیّت دوست و انتخاب درست آن تأکید شده است.
پیامبر اسلام (ص) می‌فرماید: «انسان بر دین دوست خود است».
امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید: «کسی که دوست نداشته باشد، سرمایه ای ندارد.»
اهمیّت دوست خوب و تأثیر آن بر اخلاق و میزان دین داری، همین بس که امام علی (ع) می‌فرماید: «هرگاه وضعیت شخصی بر شما نامعلوم شد و دین و آیین او را نشناختید، به دوستانش بنگرید، اگر اهل دین و آیین الهی اند، بدانید که او نیز پیرو آیین خداست.»
امام صادق (ع) فرمود: «صداقت و دوستی دارای
حدود است، هر کس همه یا بعضی از آنها را دارا بود، او را دوست بدان و اگر
کسی هیچ یک از شرایط دوستی را نداشت، اورا دوست ندان و حدود رفاقت و دوستی
پنج چیز است:
1- ظاهر و باطنش یکی باشد (یعنی یک دل و یک زبان باشد).
2-
زینت تو را زینت خود و خفت تورا خفت و خواری خود ببیند.
3- حکومت و مال، نظر
اورا دربارة تو برنگرداند.
4- آن چه را میتواند به تو بدهد، از تو دریغ
نکند.
5- بهتر از همة این خصلت‌ها این که تو را در تنگ دستی و مصیبت ترک
نکند.»
امام علی (ع) نیز در نهج البلاغه می‌فرماید: «دوست، دوست نیست
مگر آن که حقوق برادرش را در سه جای گاه نگهبان باشد: در روزگار گرفتاری،
آن هنگام که حضور ندارد، و پس از مرگ».
مسئول گروه باید بداند که متربی به‌تنهایی مشمول کار تربیتی او در شجره
طیبه صالحین نمی‌باشد و نباید توقّع داشته باشد که همه متربیان در یک سطح و
با خانواده‌های فرهنگی، هم‌سو و هم‌عقیده با مسئول گروه باشند، بلکه او
وقتی به این مسئولیت خطیر وارد میشود، باید مشورت‌خواستن و مشورت‌دادن به
خانواده متربیان را وظیفه خود بداند و هر جا احساس می‌کند که ضعفی دارد، با
کمک مربی و یا سرمربی آن را برطرف نماید.
بنابراین اصل ارتباط با خانواده متربی، امری مهم و ضروری است که در قالب نامه، پیامک، تماس تلفنی و یا به صورت حضوری محقّق میشود و هرکدام از این شیوه‌ها در شرایط خاصّی استفاده میشود. در ارتباط حضوری لازم است که گاهی سرگروه به منزل فرد برود و گاهی هم باید خانواده در فضای مسجد و پایگاه حاضر شوند. رعایت نحوه ارتباط سرگروه پسران با پدر و سرگروه دختران با مادر از ملزومات رابطه با خانواده است. مقدار ارتباط هم باید به اندازه‌ای باشد که حدود شرعی رعایت شده (افراط و تجسّس بی‌جا در زندگی شخصی رخ ندهد) و به تربیت متربی کمک کند.
علاوه بر این،
فضای کار تربیتی مسجد در خانواده هم تأثیر گذاشته و سرعت پیشرفت کار را
افزایش دهد.
با توضیحات فوق روشن میشود که ورود سرگروه به مشکلات خانوادگی اعضا صحیح نیست، مگر در مواردی که خود اعضا یا خانواده آنها مشاوره طلب کنند و سرگروه هم از عهده کار براید و توانایی مشورت دادن در آن مسأله را داشته باشد که در این صورت میتواند در حد نیاز و با احتیاط کامل ورود کند. البته در این موارد استفاده از ظرفیت مربی و سرمربی و یا مشاور متخصّص میتواند به او کمک کند.
برای برگزاری یک جلسه نکاتی هست که مربی و سرگروه باید بدانند:
روحیه و علاقه ی سرگروه به علم آموزی و هدایتگری
از جمله این نکات، اجازه بدید نکته ای عرض کنم که به خود شخص سرگروه بر
می گردد. حالا شاید شما تعجب بکنید بگید خوب جلسه جلسه ای است که برای
نوجوان ها یا جوان ها گرفته می شود و باید شما نکته ای را بگید که فی
الواقع مسئله ای را در نوجوان برای ما بازگو بکنه. اما من اولین نکته را از
خود سرگروه شروع می کنم چرا که اگر شخص سرگروه فاقد یک سری مزایا باشد
جلسه او از جذابیت لازم برخوردار نیست. اولین خصوصیتی که در جذبه جلسه شما
کمک می کنه اون روحیه ی شماست و علاقه ی شماست نسبت به علم آموزی و هدایت
گری. هر چقدر سر گروه نسبت به علم آموزی و هدایتگری مخاطبین دلسوزتر و
عاشقانه تر باشه جلسه او مفید فایده تر است. یک سرگروهی که با خستگی و بی
حوصلگی و بی رغبتی میاد مطلب را به مخاطب منتقل می کنه مخاطب را هم بی
حوصله می کند. اما اون سرگروهی که با حوصله و با عشق به اون ریزه کاری های
مسئله هم دقت می کنه و از هیچ نکته ای برای ارتقای کیفیت جلسه دریغ نمی کنه
و غفلت نمی کنه، او می تونه یک سرگروه موفق در اداره جلسه باشه. لذا عشق
به علم آموزی و هدایتگری یکی از اون نکاتی است که جلسه شما را جذاب می کنه.
کسی(به‌ویژه، جوان) چیزی را می‌داند ولی، به آن عمل نمی‌کند، معمولاً دو عامل اساسی و کلّی در آن نقش دارد.
یکی اینکه، دانسته‌های او تبدیل به باور و اعتقاد برای او نشده است و در
همان پوستۀ ظاهری باقی مانده است و غلبۀ احساسات و امیال بر نظام باور و
اعتقادات و یا باور غلط دیگری در وجود او نقش بسته است.
دوم اینکه، جوّ
محیط و اطرافیان او برخلاف دانسته‌های او عمل می‌کنند. یعنی، مثلاً می‌داند
حجاب خوب است ولی، چون اکثر افراد و دوستان او رعایت نمی‌کنند، او هم در
جو بی‌حجابی و بدحجابی قرار می‌گیرد و تأثیر می‌پذیرد.
برای برطرف کردن چنین مشکلاتی باید سعی کنیم که این دو عامل اساسی را اصلاح
کنیم:
در مورد اوّل باید گفت که برای تبدیل یک علم به اعتقاد و در نهایت عمل، راهکارهای عملی مختلفی وجود دارد که برای شروع کار، باید شخص را به دانسته‌های خود توجّه دهیم و غفلت او را نسبت به آن موضوع برطرف کنیم. بعد از این مرحله می‌توانیم با او درباره آن موضوع وارد بحث شویم و در فضایی صمیمی و به دور از تنش از او بخواهیم که اگر واقعاً به آن موضوع اعتقاد دارد، آن را اثبات وگرنه رد کند و یا به هر روش دیگری که بتوانیم درباره آن مسأله از او صحبت بگیریم. مثلاً؛ درباره مضرات و آسیب‌های بدحجابی صحبت کند یا از فواید حجاب بگوید.
گاهی در میان حلقه متربیانی هستند (یا متربیانی برای عضویت در حلقه ها مراجعه می کنند) که به لحاظ ظاهری (نوع پوشش ، آرایش مو و ...) در وضعیت مناسبی نیستند.میزان حساسیت سرگروه نسبت به این امور چقدر باید باشد؟امکان دارد در صورت حساسیت بیش از حد در فعالیت ها شرکت نکنند و از طرفی ممکن باعث سرایت این مورد به باقی متربیان شود.
تغییر ظاهر و لباس افراد از اموراتی است که نیازمند تغییر دیدگاه و فرهنگ
اشخاص است و ظاهر تا حد زیادی متأثر از باطن اشخاص است و بی‌توجهی به این
امر، آسیب‌هایی چون ریاکاری و نفاق را به دنبال خواهد داشت.
بنابراین، شما باید گام‌به‌گام به سمت برطرف کردن این مشکل بروید و نکاتی را مدّ نظر داشته باشید، از جمله:
1. او نباید تصوّر کند که ظاهر و پوشش او بزرگ‌ترین معضل است که تمام
خوبی‌های او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. پس، نباید طوری با او برخورد شود که
خود را فردی غیرمذهبی احساس کند چرا که این احساس آغاز حرکت در مسیر
انحراف خواهد بود و آن شخص را ناخواسته به سمت بسباری از امور دیگر
می‌کشاند.
2. این فضا فضای برخورد خشن و نظامی نیست و باید با رفاقت و برخورد
دوستانه و بدون تحکّم و اجبار، او را متوجّه اشتباه خود سازید. رابطۀ عاطفی
هدف‌داری که میان او با مربی یا سرگروه برقرار میشود، ابزار خوبی است که
متربی را با یک شیب ملایم و آرام‌آرام به سمتی که باید برود، هدایت کنیم.
در مورد نکات ایمنی و بهداشتی در طول اردو سخت گیر باشید. گاهی مربی با این تصور که به شرکت کنندگان خوش بگذرد از برخی موارد ایمنی چشم پوشی می کند؛ اما بدانید حفظ سلامت متربیان مهمترین وظیفه مربی در طول اردوست.
مقدمات اردو:
پیش بینی و برنامه ریزی اردو شامل:
1)مبدآ ، مقصد ، مسیر حرکت ، محل اسکان(ادوگاه) ، برآوردهای مالی اردو
2)دریافت رضایت نامه های کتبی معتبر از اولیاء و توجیه کامل اولیاء نسبت به اردو:
برای این مورد می توانید رضایت نامه ای کتبی را که قبلا آماده کرده اید به متربیان داده و ار آنها بخواهید که حتما توسط اولیاء به مسئول مربوطه عودت داده شود. در فرم رضایت نامه قسمتی را پیش بینی کنید تا اگر شخصی دارای بیماری خاص هست یا دارو مصرف می کند در آن قسمت ذکر نماید.
3)تناسب تعداد مسولین و شرکت کنندگان:
برای 20نفر حداقل دو مسئول و بیشتر از 20 نفر به ازای هر10تا 15 نفر یک مسئول ؛ (همراه بودن مربی و سرگروه با اعضای حلقه در اردو برای انجام اهداف تربیتی)
4)دریافت بیمه نامه و حکم ماموریت اردویی
متاسفانه امروز (12تیر1392) در میان خبر ها ؛ خبری مبنی بر غرق شدن 6 دانش آموز مقطع دبیرستان از کرج که در قالب یک اردوی 80 نفره وارد شهر ایزدشهر شهرستان نور و شهرک ساحلی پزشکان شدند، منتشر شد.اصل خبر را از اینجا بخوانید.
اما نکات تاسف بار این حادثه:
مثل همیشه؛ حذف صورت مسئله:
*مدیر روابط عمومی استان البرز افزود: این دانش آموزان از سوی آموزش و پرورش
به اردو اعزام نشدند بلکه اعزام آن ها از طریق اردوهای فرهنگی صورت گرفته و
آموزش و پرورش استان البرز هیچ گروهی از دانش آموزان استان البرز و مناطق
تابعه را به اردوی مازندران اعزام نکرده است.
آقای مسول اردو؛ چرا:
*دانش آموزان در منطقه خارج از طرح در حال شنا بودند که این حادثه تلخ رخ می دهد.
چرا با وجود مناطق امن که در تمام سواحل برای شنا پیش بینی شده ؛ دانش آموزان به محل شنا ممنوع برده شدند.
امروزه روان‌شناسان اسلامی ثابت کرده اند
چنان چه چشم و گوش فرد به گناه آلوده نشود، در انجام کارهای عبادی و نیز
زندگی با دیگران موفق تر خواهد بود.
دکتر مرتضی آقا تهرانی می‌فرماید:
گاه
درمان و از بین بردن این خواطر ذهنی اگر محال نباشد، پانزده سال به طول
انجامد.بنابراین خودسازی بر دیگر سازی مقدم است و باید از خود شروع کنیم تا
بتوانیم بر دیگران تأثیر گذار باشیم.
فیلم و عکس
اردوی تربیتی چگونه و با کدام برنامه؟
با توجه به اوقات فراغت تابستان و گسترده تر شدن برنامه های تربیتی در پایگاه ها و افزایش اردوهای تربیتی حلقه ها خلاصه کتاب "اردوی تربیتی ،چگونه و با کدام برنامه؟ " جهت استفاده مربیان و سرگروه های محترم ارائه میگردد. مشخصات کامل کتاب را از اینجا ببینید.
این خصوصیات که به اجمال در جنبه هایی چون هویّت طلبی، گروه گرایی، تشخّص طلبی، غرور، استقلال خواهی، سرکشی و تمرّد، رشد عواطف و احساسات، تخیّلات ویژه، قدرت زیاد بدنی، اضطرابها و تشویشهای ناگهانی، بروز استعدادهای فردی، یافتن قدرت تفکّرانتزاعی و ...می توانند مطرح شوند، به عنوان یک رکن اساسی در کلّیۀ جنبه های اردو قابل توجه و ملاحظه هستند.
نوجوان و جوان ما به تقویت گرایشهای دینی محتاج است. این طرح به دنبال ایجاد یا تقویت چنین «گرایشی» است که شاید به وضوح بتوان گفت کمتر در پی افزودن اطلاعات و دانش اخلاقی و دینی باشد.
بی شک، در فضای اردو هیچ کار حرام و خلاف شرعی مجاز نخواهد
بود، ولی اردو در فضایی از شادی، سرور، خوشحالی و هیجان روزهای خود را
سرخواهد کرد.
آنچه که از کلمه باند بازی برداشت میشود، موردی است که در بعضی
از حلقه‌های صالحین و به طور کلی در هر مجموعه‌ای که عدّه‌ای در کنار هم
به عنوان یک گروه یا کلاس درس فعالیت می‌کنند، به چشم می‌خورد.
توضیح آن اینکه: گاهی در یک گروه، چند نفر که رفاقت و صمیمیت بیشتری با یکدیگر دارند و معمولاً از نظر اجتماعی هم از روابط عمومی بالاتری برخوردار هستند، خود به خود یا با قصد و توجه به صورت یک باند و گروه ویژه در دل آن گروه یا حلقه تبدیل میشوند و باقی اعضای آن گروه و مجموعه، تحت تأثیر روابط این چند نفر خاص قرار می‌گیرند به طوری که این افراد سعی می‌کنند نظرات و تصمیم‌گیری‌ها را به نفع خود جلب کنند و حتی بعضی از نظرات و تصمیمات خود را به باقی اعضای مجموعه تحمیل کنند.
اعضای حلقه ابتدایی به شدت به بنده علاقه دارند به طوری که اگر یک شب در نماز جماعت ویا مسجد حاضر نشوم آنها هم در مسجد نمی ایند ، چه راه حلی برای این قضیه دارید ؟
این موضوع که ایشان به شما علاقهمند می باشند بسیار فرصت خوبی است برای امر به معروف وشما می توانید از این فرصت استفاده کرده و برای آنها بیان کنید که فرد خاص اهمیت ندارد بلکه آنچه موجب محبت ایشان به شما شده است محبت شما به خداست و آنها نیز باید از طریق نماز جماعت و امثال آن ارتباط با خدا پیدا کنند. وهمچنین اهمیت حضور در مسجد وثواب آن را بیان کنید
با توجه به اینکه گاها برخی پایگاه ها اقدام به برگزاری مسابقات شطرنج و یا استفاده از آن به عنوان یک سرگرمی برای حلقه ها می کنند در اینجا استفاده از آن را با توجه به نظر مراجع بررسی می کنیم:
آیات عظام امام، تبریزی، خامنه‌ای، فاضل، مکارم، نوری: اگر در نظر عرف از آلات قمار بودن خارج شده باشد، بازی با آن اشکال ندارد.
آیات عظام بهجت و وحید: اگر بدون برد و باخت باشد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست و این احتیاط بسیار شدید است.
آیات عظام سیستانی و صافی: بازی با شطرنج حرام است و انگیزۀ یاد شده
هیچ تأثیری در حکم ندارد و باعث جواز آن نمی‌گردد.(رسالۀ دانشجویی پرسش
521و522)
اگر برای مقلد ثابت شود در حال حاضر از نظر عرف نوعی ورزش است و از
حالات قمار نیست، اشکال ندارد.(به جز مقلدین آیات عظام بهجت که احتیاط واجب
دارند و صافی که در هر حال حرام می‌دانند.
به نظر می‌رسد با وجود ورزش‌های مفید و مطلوبی که همۀ فقها دربارۀ حلیت یا حتی استحباب آنها تأکید دارند، نیازی به برگزاری چنین بازی‌ای در سطح بسیج که خود، الگو هستند، نباشد.
وقتی متربی دچار اشتباه می شود آنها را تشویق کنید که به رفتار خود بیندیشند و در صورتی که اشتباه کرده بودند، به خطای خود پی ببرند ولی مجبورشان نکنید که از شما عذر خواهی کنند. عذر خواهی بر اثر فشار بی ارزش است زیرا از پشیمان شدن ناشی نشده است. پشیمان شدن از یک رفتار نادرست، بر عذرخواهی برتری دارد.
نکات کلیدی در مورد عذرخواهی
** متربی باید بیاموزند که تنها عذرخواهی کردن به خاطر رفتار ناشایست کافی نیست . بلکه باید رفتار ناشایست خود را نیز اصلاح کنند.
**
متربی باید بیاموزند که عذر خواهی معمولی ، مثلا هنگامی که بطور نا
خواسته به کسی برخورد می کنند با آن نوع عذر خواهی که نشانه تصمیم آنها در
تغییر رفتاری ناپسند است، تفاوت دارد. درک کردن این تفاوت به زمان نیاز
دارد.
**
عذر خواهی کردن کافی نیست. مربی باید درباره این که چه اتفاقی افتاده
است با متربی حرف بزند. صحبت کردن،از تنش های احتمالی در آینده جلوگیری
می کند و نتایجی سودمند به ارمغان می آورد.
**
عذرخواهی متربی را که نشانه حسن نیت اوست بپذیرید. وبا خشونت از او
نپرسید چرا این کار را کردی؟ یا چطور توانستی این کار را بکنی؟ چون اغلب
نمی توانند علت رفتار خود را بیان کنند .ولی توانایی خودداری از آن را
دارند.
معذرت خواهی و ابراز ناراحتی از اینکه شاید دیگران را ناراحت کرده باشیم؛ هنر و در واقع مهارتی است که کسب کردنی می باشد و با تمرین می توان آنرا تقویت کرد.
موقعیتی را در نظر بگیرید که به دلیل یک اشتباه که از جانب مربی سر زده است، یکی از اعضای حلقه ناراحت شده است. در این حالت چند انتخاب وجود دارد :
۱ – ابتدا اینکه با خود بگویید “چرا غرورم را بشکنم و عذرخواهی کنم؟ انسان جایزالخطاست…، شده که شده…” و امثال این نوع جملات که در سر می پرورانیم که کاملا غلط و مردود است و کاری دور از انسانیت است.
۲ – انتخاب دوم این است که در همان لحظه عذرخواهی نمی کنید این کار را به بعد و موقعیتی دیگر واگذار می کنید. مثلا با خود می گویید “تا شب از او عذرخواهی می کنم” و یا اینکه “در میهمانی بعدی از دلش در خواهم آورد…” که راه درستی نیست.
بزرگترها معمولا تمایلی به عذر خواهی از کوچکترها ندارند؛ زیرا فکر می کنند که عذر خواهی نشانه ضعف است.
از آن‌جا که ماه مبارک رمضان، ماه نزول قرآن و ماه ضیافت الهی است، برنامه‌های زیر به شما توصیه میشوند:
1ـ توجه و انس به قرآن از شایسته‌ترین برنامه‌هایی است که یک سرگروه میتواند برای حلقه برگزار کند.
2ـ بیان حکمتِ روزه‌داری با توجه به سن متربیان.
3ـ بیان احکام روزه به صورت مختصر برای متربیان غیرمکلف و به صورت کامل و مبتلا به برای متربیان مکلّف.
4ـ توجه دادن متربیان به ادعیه و مناجات و خلوت با خداوند متعال.
5-برگزاری مراسم افطار (با محوریت نماز اول وقت ؛ توجه ویژه به روزه اولی ها؛سخنرانی و ...)
6-برگزاری یکی از مراسم شب های قدر در جوار قبور مطهر شهدا
با متربیان که دچار افت تحصیلی شده اند چگونه برخورد کنیم؟
قبل از هر کاری با انواع هوش و استعدادها آشنا شوید تا در ادامه راه، راهکارهای بهتری را در نظر بگیرد، ولی علاوه بر شناسایی استعدادهای افراد، عوامل دیگری نیز در جهت مشکل افت تحصیلی متربیان دخالت دارد که از آن جمله بی‌برنامه بودن افراد در محیط خانه، مدرسه و مسجد می‌باشد؛ مثلاً اگر متربی برنامه و هدفی برای زندگی آینده خود نداشته باشد، دچار نوعی سستی میشود که این سستی، در ادامه راه، او را دچار نوعی بیهوده‌گرایی و پوچ‌گرایی می‌کند و نیروی محرکه حرکت در جهت موفقیت را از دست می‌دهد و مبتلا به تنبلی و افسردگی شده و عواقب بدتری به دنبال خواهد داشت.
کم‌رویی در بین کودکان بسیار شایع است و بسیاری از والدین را نگران می‌کند که چه‌طور با این مسأله کنار بیایند به همین دلیل، برای حل این مشکل، قدم اوّل، شناسایی علّت یا عوامل آن است، به همین منظور، ما در ابتدا علل کم‌رویی را ذکر می‌کنیم.
متخصّصانی که در این زمینه کار می‌کنند، علّت کم‌رویی را عواملی مانند؛
ژنتیک، پیوند نه‌چندان محکم عاطفی بین والدین و کودک و فراگیری ضعیف
مهارت‌های اجتماعــی و انتقاد یا تمسخر مدام اولیا و اطرافیان مانند خواهر و
برادر و دیگران می‌دانند.
کم‌رویی و گوشه‌گیری در کودکان، غالباً با کناره‌گیری از موقعیت‌های
اجتماعی مثل؛ مدرسه، میهمانی‌ها یا حضور در جمع دوستان همراه است. این
کودکان سعی می‌کنند که محیط اجتماعی خود را به کسانی که خوب می‌شناسند،
محدود سازند. آنها معمولاً در خانه با این مشکل مواجه نیستند و یا حتی
بالعکس، در خانه شلوغ و پر سر و صدا
نیز، هستند.
این کودکان به علّت تماس‌های اجتماعی محدود، مهارت‌های متناسب با سنّ
خود را یاد نمی‌گیرند و همین مسأله در سنین بالاتر، مشکلات بزرگ‌تری را
برای کودک ایجاد می‌کند.
اگر مربی یا سرگروه به مشکلات جنسی یکی از اعضای حلقه آگاهی پیدا کرد چگونه میتواند به او کمک کند؟
اگر شما به عنوان سرگروه یا مربی حلقه هستید، در چنین مواردی ابتدا باید سعی کنید که با کم‌توجهی و کنایه‌وار، او را متوجّه اشتباه خود کنید و تا جایی که امکان دارد به‌طور مستقیم با او در این مورد مواجه نشوید؛ زیرا باید حریم مطرح شدن چنین گناهانی تا حدّ امکان، بین مربی و اعضای حلقه شکسته نشود و حتی به همین اندازه نیز برای متربّی عادی نشود. البته اگر این مرحله تأثیری نداشت و نتیجه مطلوب حاصل نشد، باید به مرحله بعد روی آورید؛ یعنی سراغ صحبتهای خصوصی و مشاوره‌ای بروید، یعنی از موضع نرم و خیرخواهانه با او صحبت کنید و از آسیب‌‌ها و پیامدهای مخرّب این گناه در دنیا و آخرت، برای او بگویید. باید مواظب بود که در این مرحله هرگونه برخورد تند و خشن میتواند تأثیر معکوس داشته باشد؛ یعنی باعث لجاجت و سرسختی بیشتر فرد شود.
مربی باید در تربیت، صبر و حوصله داشته باشد وگرنه به هدف تربیت نمی رسد. با بی صبری و کم صبری نمی توان امر تربیتی انجام داد. کار تربیت همانند کار باغبان و زارع است. همان گونه که باغبان باید صبر و حوصله داشته باشد، مربی هم باید صبر و حوصله داشته باشد، چون تربیت در ظرف زمان مشخصی به نتیجه می رسد. شما اگر عجله کنید نه تنها به نتیجه نمی رسید بلکه محصول زحمات شما از بین خواهند رفت.
صبر و سعة صدر یکی از ارزش های اخلاقی یک مسلمان است. یک مربی مسلمان باید
آراسته به صبر و سعة صدر باشد.
حضرت موسی (ع) وقتی می خواهد رسالت بزرگ خود را شروع کند از خدا سعة صدر درخواست می نماید: «ربّ اشرح لی صدری؛ 1پروردگارا سینه ام را گشاده کن». علی(ع) نیز می فرمایند: «ابزار ریاست سعة صدر است». خداوند در قرآن بیشتر ارزش های معنوی را در کنار صبر ذکر کرده است که به چند نمونة آن اشاره می کنیم:
رسول خدا(ص) فرمودند: «به کودکانتان محبت کنید، بر آنان رحمت آورید و هر گاه به آنان وعده دادید، به وعده خود وفا کنید، زیرا به گمان آنان، شما به آنان روزی می رسانید».
امام صادق(ع) نیز فرمودند: «رسول خدا(ص) فرمودند: کسی که فرزند خود را ببوسد برای او حسنه نوشته می شود». همان حضرت فرمودند: «فرزندان را زیاد ببوسید، زیرا به ازای هر بوسه، برای شما در بهشت، درجه ای هست که میان هر درجه با درجة دیگر پانصد سال راه است».
راه های ابراز محبت:
مهم ترین اصل تربیت اسلامی، اصل کرامت انسانی است. توجه مربی ـ
در امر تربیت ـ به این واقعیت که انسان در مقایسه با سایر موجودات از بهره
های وجودی افزون تری برخوردار است و می تواند با بهره گیری درست از
استعدادها و بهره های وجودی خود، کامل تر شود و از همة موجودات فراتر رود،
سنگ بنای تربیت است.
باید کوشش مربی به این نکته معطوف باشد که مربی به اعتلای روحی دست یابد و
در پرتو علم، ایمان و عمل صالح به کرامت انسانی نایل گردد. زیرا هرچند آدمی
از کرامت تکوینی برخوردار می باشد، امّا در حال نوسان است به گونه ای که
اگر از کرامت تشریعی ـ که از طریق تلاش و کوشش و در نتیجة افعال اختیاری
برای آدمی حاصل می شود ـ برخوردار نگردد، از همة موجودات پست تر می شود.
دریافت