علت پرخاشگری و عصبانیت در نوجوانی و نحوه مقابله با آن

علت پرخاشگری و عصبانیت در نوجوانی و نحوه مقابله با آن

نوجوانى یکى از مهم‏ترین مراحل گستره عمر آدمى محسوب مى‏‌شود. نوجوان که دوره کودکى را گذرانده، پیش از هر چیز، مستلزم یافتن هویت و شخصیت خویشتن است، ولى این موضوع هرگز به آسانى تحقّق نمى‌‏پذیرد.

نوجوان حاضر نیست از تمام روش‏‌هاى بزرگ‏سالان پیروى کند و بى‏چون و چرا کلیه صفات شخصیت ‏خود را با آنان هماهنگ سازد، بلکه به عکس، در بین تمام ملل و اقوام، همواره نوعى مخالفت و تضاد بین نوجوانان و بزرگ‏سالان وجود داشته است.

لذا نوجوانی که قصد دارد به هویت و فردیت خویش دست‏ یابد، نباید براى پذیرش باورهاى بزرگ‌سالان تحت فشار قرار گیرد، بلکه باید او را به طور منطقی و درست آزاد گذاشت تا خود انتخاب کند و راه سعادت خویش را بیابد، حتی در این راستا در مورد مسائل گوناگون زندگى نیز باید با او مشورت کرد و از او نظرخواهی نمود.

اگر با نوجوان این‏گونه برخورد شود، طبیعى است که هم اعتماد به نفس او تقویت مى‏‌شود و هم احساس امنیت و آرامش مى‌‏کند و اضطراب، که اصلى‏ترین عامل بروز رفتارهای پرخاشگرانه است، در او تقلیل و تعدیل می‌یابد و رفتارهای تند و خشن او مهار شده و از بین خواهد رفت.

بنابراین اگر متولیان تعلیم و تربیت، والدین و همه کسانى که به نحوى با جوانان سر و کار دارند، قصد دارند نوجوانان و جوانان را با شیوه‌های درست رفتاری آشنا کنند و مانع از بروز انحرافات فکری و اخلاقی در آنان شوند، به آنها توصیه مى‌‏شود که:

اولاً: این دوره از تحوّل (نوجوانى) را با تمام ویژگى‏‌هایى که دارد، به خوبی بشناسند.

ثانیاً: با نوجوانان به گونه‏اى برخورد کنند که احساس امنیت نموده اعتمادشان جلب شود و چیزهایی که موجب نگرانى و اضطراب آنها مى‌‏شود را کاهش دهند.

اما اینکه علت پرخاشگری و رفتارهای تند نوجوانان چیست، به طور کلى می‌توان عوامل مؤثر آن را به سه دسته تقسیم نمود:

راه­ کار عملی برای تشویق کودک و نوجوان به روزه

بسم الله الرحمن الرحیم

برگرفته از کتاب «آیین شکوفایی» نوشته ی «احمد نباتی»

روزه عبادتی است که کودکان ما سالی یک ماه با آن مواجه می ­شوند. فضای معنوی ماه مبارک رمضان، آن ­قدر محسوس است که حتّی کودکانمان هم قادر به درک آن هستند. اما علی ­رغم زیبایی ماه مبارک رمضان، برخی از کودکان ما، خاطره­ ی چندان خوشی از این ماه ندارند. حتی بعضی از بزرگترها هم وقتی به خاطرات دوران کودکی خود مراجعه می­ کنند، تصدیق می ­نمایند که در ایام ماه مبارک رمضان، روزهای سختی را پشت سر می­گذاشتند.

در ماه رمضان همه­ ی اعضای بالغ خانواده مشغول عبادت خود می­ شوند و تا حدّ زیادی از کودکان خود غافل می ­شوند. کودکان ما که تا روز قبل، پدر و مادر را پای سفره­ ی صبحانه و ناهار می ­دیدند، به یک­ باره خود را تنها می­ بیند و متوجه می ­شود که باید به تنهایی غذا بخورند. این موضوع امری است که برای آن ها ناپسند است. همچنین والدین روزه ­دار، که گرسنه و تشنه هستند، نشاط روزهای گذشته را نداشته، و توان پاسخ­ گویی به همه ­ی نیازهای فرزند خود را ندارند. 

راه­ کار عملی برای تشویق کودک به روزه

بی‌تفاوتی ممنوع حتی در دیدن و شنیدن!

سه نمونه (موردکاوی) عجیب در کربلا (الهام‌بخش در بحث نقش‌ها و نیز جایگاه تشکیلاتی حضور فرد):

نمونه اول: چرا بر سیاهى لشکرشان افزودى؟ (داستانی از عطاء بن ابى رباح [مفتى اهل مکّه، وفات یافته سال 114 ه. ق‏] مى‏گوید: مردی را دیدم کور شده بود، او در سپاه عمر سعد در کربلا حضور داشت، از او پرسیدم: «چرا چشمانت کور شده است؟» گفت: من در کربلا در روز عاشورا (در میان لشکر عمر سعد) حاضر بودم، ولى نه نیزه‏اى انداختم، و نه شمشیر زدم و نه تیرى افکندم‏...)

نمونه دوم و سوم: تماشا ممنوع! (داستان هرثمةبن سلیم و عبیدالله‌بن‌حر)

تبیین و توضیح:

چگونگی انتقاد از نوجوانان

از ویژگیهای عمده نوجوانی کسب شخصیت ( تشخص طلبی ) است . بطور کلی شخصیت جنبه بیرونی و اکتسابی دارد ، در حالیکه منش جنبه ذاتی و درونی دارد .

« نوجوان دوستدار کسب شخصیت است »

برای رسیدن به مرحله کسب شخصیت باید دو اصل حاصل شود :

۱) انجام مهارتها و دارا بودن توانمندیهای خاص در برخورد با دیگران

۲) پذیرفته شدن این مهارتها از سوی اطرافیان

برخی نوجوانان مرحله اول را طی می کنند ولی اگر اطرافیان و مراجع قدرت او را نپذیرفتند ، دچار عدم تعادل روانی می شود .

در جهت کسب شخصیت باید از دو راه به نوجوان کمک کرد :

* روش کسب مهارتها و توانائیها را بیاموزد .

* به زبان و رفتار به او بفمهمانیم که او را پذیرفته و درک کرده ایم و شخصیت او قابل پذیرش و احترام است و ما او را به عنوان یک انسان در حال کمال قبول داریم .

    در انتقاد از نوجوان دقت کنیم که تمام شخصیت آنها را مورد حمله قرار ندهیم و تنها آن قسمتی را مورد سئوال قرار دهیم که نتوانسته وظیفه اش را درست انجام دهد . هرگز نباید به نوجوان یا هر شخص دیگر بگوئیم : تو لیاقت نداری و به درد هیچ کاری نمی خوری زیرا با این جمله تمام حیطه وسیع شخصیت او را مورد حمله قرار داده ایم . روی هم رفته هر انسان دارای نقاط مثبت و منفی شخصیتی است و برای مطرح کردن انتقاد بهتر است نخست چند نقطه مثبت او را متذکر شویم سپس اشاره به نقطه منفی نمائیم .

نکات ناب از تجربیات یک مربی(قسمت دوم)

برای رسیدن به اهداف تربیتی، اگر می‌خواهید سریعاً به مقصودتان نائل آیید، آهسته و تدریجی حرکت کنید.
 
آموزش راه‌های رسیدن به حقیقت مهم‌تر از خود حقیقت است. این راه‌ها را به متربی نشان دهید.

مهارت سکوت غالباً بیش از مهارت حرف زدن ارزش اثر گذاری دارد. با مهارت سکوت، پیام خود را به متربی برسانید.

در روش تربیت فعال، مربی می‌کوشدتا خود را از نظر ذهنی و عاطفی در موقعیت متربی قرار دهد، در حالی که در روش تربیت انفعالی، مربی، کودک را در موقیعت خود قرار می‌دهد.

نکات ناب از تجربیات یک مربی(قسمت اول)

   متربی با اعتنا به جزئیات شکل می‌گیرد و شناخته می‌شود و نه با اتکا بر کلیات؛ در رفتارهای جزئی، پنهان و به ظاهر بی‌اهمیت او باید دقت بیشتری کرد.

oف    فرق است بین عادت و ملکه؛ در تربیت، عادت مانع آگاهی و رشد است و ملکه عامل پایداری و ثبات و تداوم خصائص اخلاقی است. در ملکه شدن استمرار نیت وجود دارد ولی در عادت صرف، تکرار افعال و اعمال مکانیکی و قالبی وجود دارد.

o  در هنگام طرح مسائل دینی با نوجوانان، تعصبات شخصی خود را کنترل کنید و در مباحث متقابل، وقار و آرامش خود را حفظ نمایید.

تربیت «نصیحت کردن» نیست!

                                     

آنچه مسلم است این است که بخش عمده ای از شخصیت یک فرد که سهمی بارز و عمده در زندگی دارد در آن دسته از رفتارهایی شکل می گیرد که به صورت «غیر کلامی» پنهان و خاموش به او ارائه می شود. تنها بخش اندکی از اثرگذاری های تربیتی آن هم در سطح بسیار ناپایدار و گذرا از طریق زبان و در قالب نصیحت و پند و اندرز حاصل می شود.

راه جذب جوانان به نماز

 

1-بالا بردن سطح آگاهی  وشناخت آن ها درباره ی نماز؛ این کار می تواند با استفاده از شیوه های تشوشق ،اهدای کتاب های مناسب،برگزاری مسابقاتوجلسات اموزشی-تفریحی و.......انجام شود.

2-ارائه الگوی مناسب از سوی والدین،مربیان ودوستان؛ این الگو می تواند اهمیت دادن به نماز اول وقت ،حضور نماز های جماعت،وکار های این چنینی باشد.یکی از الگو های بسیار قابل توجه، «عمل کردن» به آن است؛چنان که امام صادق (ع) می فرماید:«کونوادُعاةَالناس بغیر اَلسِنَتِکُم»؛    با رفتار کردن وکردارتان دین را تبلیغ کنید، نه فقط با زبانتان.

3-مشاوره با کارکنان دینی و تبلیغی؛ نا آگاهی از حقیقت نماز و فلسفه آن و  برخورد های نامناسب والدین و برخی مربیان از عوامل مهم بی میلی برخی از جوانان به نماز است.نادانی نسبت به اهمیت نماز ،بستر مناسبی را انحرافات بعدی به وجود می آورد.تحقیر و برخورد های نامناسب با جوانان در بی رغبتی آن ها به نماز دخالت بسیاری دارد.

اجتهاد و تقلید (نمونه طرح بحث در حلقه های صالحین)

در زمان پیامبر (ع‌)  و امامان ، مردم مسائل دینی و احکام شرعی خود را از معصومین(ع‌) ، یا افرادی که آنها مشخص می کردند، فرا می گرفتند، ولی با شروع عصر غیبت امام زمان (ع‌)  مردم نمی توانستند به صورت مستقیم احکام الهی را از معصوم(ع‌)  دریافت کرده و به آن عمل کنند، در نتیجه برای فهم دین و فراگرفتن احکام دینی به سراغ عالمان «دین شناس» می روند.

مجتهد و فقیه

شخصی که با بهره گیری از علوم و دانشهای لازم به حدَی رسیده که می تواند وظایف و تکالیف دینی را از منابع آن استخراج نماید،  «مجتهد» و «ففیه» نامیده می شود.

منابع و مدارک فقه
بخشی از برنامه های اسلام که وظیفۀ انسان را در میدان عمل مشخص می کند و شیوۀ درستکاری را می آموزد، احکام یا «فقه» نام دارد.
دو منبع اصلی و اساسی احکام و مسائل فقهی عبارت است از:
1-کتاب خدا (قرآن)
2-سنّت معصومین (ع‌)؛ یعنی، گفتار و کردار و امضا و تأیید آن.

مهم‌تر از مسوولیت

چه ترفند جالبی! برای اداره بچه‌ها به آن‌ها مسوولیت می‌دهیم. مثلا آن کس که زیاد شلوغ می‌کند را مسوول نظم می‌کنیم و به این وسیله ساکتش می‌نماییم؛ یا آن کس که دیر به جلسه می‌آید را مسوول تاخیر و حضور و غیاب می‌کنیم تا رفت و آمدش را کنترل نماییم. چه روش خوب و زودبازدهی! اما تا به حال فکر کرده‌ایم که چرا مسوولیت دادن این قدر جادو می‌کند و این چه اکسیری است که شلوغ‌ترین را به آرام‌ترین؛ و بی‌نظم‌ترین را به منظم‌ترین تبدیل می‌نماید؟

بچه‌تر که بودیم، وقتی مسوولیتی را به دوش‌مان می‌گذاشتند، همه تلاش‌مان را می‌کردیم که به بهترین نحو از عهده‌اش برآییم؛ طوری که مثلا اگر در مراسمی مسوولیت نداشتیم، ممکن بود اصلا در آن شرکت نکنیم اما وقتی که سمتی می‌یافتیم و وظیفه‌ای، از جان و دل مایه می‌گذاشتیم و خود را فدا می‌کردیم.
حالا که بزرگ‌تر شده‌ایم، از همین ترفند استفاده می‌کنیم و برای اداره بچه‌ها به آن‌ها مسوولیت می‌دهیم. مثلا آن کس که زیاد شلوغ می‌کند را مسوول نظم می‌کنیم و به این وسیله ساکتش می‌نماییم؛ یا آن کس که دیر به جلسه می‌آید را مسوول تاخیر و حضور و غیاب می‌کنیم تا رفت و آمدش را کنترل نماییم. چه روش خوب و زودبازدهی! اما تا به حال فکر کرده‌ایم که چرا مسوولیت دادن این قدر جادو می‌کند و این چه اکسیری است که شلوغ‌ترین را به آرام‌ترین؛ و بی‌نظم‌ترین را به منظم‌ترین تبدیل می‌نماید؟

یک اشتباه: جذب از طریق نیاز کاذب

فلاسفه انسان را حیوان ناطق می نامند و در تعریف ناطق می گویند: حیوانی است که دارای قوه تعقل است. در واقع عقل در انسان، ودیعه ای ارزشمند است که وجه تمایز او با سیر موجودات می باشد و اصولا همین قوه ارزشمند است که از انسان موجودی دارای اراده و در عین حال صاحب اختیار ساخته است.

انسان مختار آفریده شده است تا مسئولیت انتخا هایش را و رفتن ها و نرفتن هایش را، و نیز رکود و از راه ماندنش را، در طول حیات بر دوش بگیرد و در واپسین روز حسابرسی، بعنوان یک موجود مسئول و مکلف، پاسخگوی اعمالش باشد، پاسخگوی هر اقدامی که کرده است و لذا از همین روست که خداوند متعال می فرماید:

«ان السمع و البصر و الفواد کل اولئک کان عنه مسئول»
«در پیشگاه حکم خدا، گوشها و چشم ها و دلها همه مسئولند.»

پیشنهاد: کتاب خداشناسی قرآنی

نویسنده: غلامرضا حیدری ابهری

گروه سنی: کودک و نوجوان

در این کتاب می‌خوانید: « زمانی که کودکان و نوجوانان نزد ما می‌آیند و سوال‌هایی درباره مفاهیم دینی می‌پرسند فرصتی فراهم می‌شود که با استفاده از میل درونی‌شان آنان را یک گام به هدف زندگی و قدمی به قله کمال نزدیک کنیم...» این کتاب در قالب پاسخ به 40 پرسش کودکان و نوجوانان درباره خدا، مفاهیم تربیتی و آموزشی دینی را به آن‌ها می‌آموزد.

اصلاح آداب معاشرت متربیان با سرگروه و بزرگترها

چگونه آداب معاشرت متربیان را با سرگروه و بزرگترها اصلاح کنیم؟

یکی از شیوه‌های مناسب برای این مهم، اصلاح انگیزه‌های متربیان است؛ برای این مهم، موارد زیر توصیه می‌شود:

ابتدا باید ارزش و اهمیت و جایگاه بزرگ‌ترها و سرگروه و مربی را برای آنها بگویید، البته نه با زبان سخنرانی خشک، بلکه با روش‌های جذّاب و نوین؛ مانند شعر، فیلم، نمایش و... و پس از آنکه ارزش و جایگاه آنها به‌خوبی برای آنها جا افتاد، از خود آنها بخواهید بگویند کسی که در چنین جایگاهی قرار دارد چه برخوردی باید با او کرد؛ یعنی وقتی شما انگیزه را با روش‌های خوب اصلاح کنید، خودبه‌خود نتیجه مطلوب شما أخذ خواهد شد.

موضوعات قابل استفاده در حلقه های دوره راهنمایی

موضوعات قابل استفاده در حلقه های دوره راهنمایی و چند نکته مهم  

* نظم وانضباط

*برنامه ریزی

*دوست داشتن

* محبت

*ولایت و رهبری                   

*میزان (حساب وکتاب  قیامت)

موضوعات قابل استفاده در حلقه های دوره ابتدایی

موضوعات قابل استفاده در حلقه های دوره ابتدایی وچند نکته مهم

* نیکی به پدر ومادر  

* دعوا و دشمنی

* امانت داری

* حرف زشت زدن

* دروغ

*قسم خوردن

*نظافت وتمیزی

* نظم 

* خوصوصیات بهشت وجهنم

* تشکر

*  اجازه گرفتن

*  آموزش احکام مقدماتی

* دوست

مثلث را جدی بگیرید.

« کتاب‌های مربوط به حوزه‌های تربیتی، همواره با دو نقص اساسی دست به گریبان هستند. نویسندگان این آثار، یا از درک درست و اطلاعات کافی نسبت به معارف دینی برخوردار نیستند، یا قلم آنان از اصول و قواعد درست نوشتن بی‌نصیب یا کم بهره است.
ذهن جست‌وجوگرِ مصطفی هاشمی محجوب، در عین جوانی و شادابی، تجربه‌ای جدید در مبانی تربیت دینی را سراغ گرفته است. محصول این نوع نگرش، کتاب پرمخاطب «عمرتون چند» است که طی مدت کوتاهی با استقبال کم‌نظیر مواجه شده است.
«مثلث را جدی بگیرید»، دومین همکاری هاشمی محجوب با تحریریه ملک اعظم است.»

نام کتاب: مثلث را جدی بگیرید!
نویسنده: سید مصطفی هاشمی محجوب
نوبت چاپ: سوم، ۱۳۹۱
قیمت: ۲۷۰۰ تومان

در این نوشتار، سعی شده است به والدین عزیز، معلمان و مدیران زحمتکش مدارس، مربیان تربیتی و مدیران فرهنگی تشکل‌های دینی، یادآوری شود که چقدر می‌توانند درمسیر یک هدف بزرگ و جهانی، یعنی ساخت جامعه‌ای پاک، گام بردارند و هر کدام در این وادی، چه وظایفی به عهده داشته، چه مهارت‌هایی را باید کسب کنند.
این وظیفة هر سه ضلع مثلث است که «مثلث را جدی بگیرند» و علاوه بر بالا بردن آگاهی و مهارت خویش، در افزایش ارتباط با یکدیگر بکوشند تا به این وسیله، جهانی آمادة ظهور و فرزندانی با شخصیت دینی تربیت کنند.

همه ما مامور به ادای تکلیف و وظیفه ایم نه مامور به نتیجه

شرایط کلی جلسات‌ گروه‌

در تمامی‌ جلسات‌ گروه‌ رعایت‌ نکات‌ زیر الزامی‌ است‌:

الف‌) استفاده‌ از فن‌ بیان‌ و روشهای‌ جذاب‌ در بیان‌ مطالب‌

ب‌) بیان‌ معما و برگزاری‌ مسابقه‌ و دادن‌ جوایز

ج‌) پذیرایی‌ در جلسات‌

د) برگزاری‌ جلسات‌ در بهترین‌ محل‌ (از نظر نور، تمیزی‌ و پاکیزگی‌، عدم‌ سر و صدای‌ زیاد و…)

ه‌) تکراری‌ نبودن‌ مباحث‌ و جلسات‌

و) استفاده‌ از آیات‌ و روایات‌ و داستانهای‌ جذاب‌ و مفید

تفریحات سالم و سازنده از نظر اسلام(نمونه طرح بحث در حلقه های صالحین)

انسان، موجودی است که از دو بعد، جسم و روح، پدید آمده است و هر کدام نیازها و آسیب های خاص خودش را دارد. همان گونه که بدن انسان به انواع غذاها احتیاج دارد، روح آدمی نیز به شادابی و تفریحات سالم نیازمند است. بنابراین، غذای روحی و روانى، همواره در کنار غذای جسم، مطرح بوده است امروزه درجامعه دیده میشود که بسیاری از افرادگناه رابه عنوان تفریح انجام میدهند واین خود باعث گرفتاری های دنیوی واخروی میشود. 

حال ماکه شیعه هستیم باید توجه نماییم که امیرمؤمنان، حضرت علی‌علیه‌السلام می فرماید: مؤمن را سه وقت است؛ «وقتی که در آن با پروردگار خود به راز و نیاز می پردازد و وقتی که به حساب نفس خود می رسد و وقتی که به لذت های حلال و خوش می گذراند»1. همچنین حضرت در نامة خود به مالک اشتر می فرماید: «اگر در همة اوقات نیت، پاک و درست باشد و مردم در امنیت و آسایش باشند، اوقات همه از آن خداست»2. امروزه به تجربه نیز ثابت شده، اوقاتی که انسان به تفریح می پردازد، سبب انبساط خاطر اوست و آمادگی برای سایر فعالیت های زندگى، از طریق همین تفریحات سالم به دست می آید و اگر زندگى، سراسر فعالیت، کار، درس و نظایر اینها باشد، طولی نخواهد کشید که تعادل روحی و جسمی انسان به هم خواهد خورد و شالودة وجود، به سستی خواهد گرایید.

میزان ارتباط اعضا با کادر مجموعه به چه اندازه باشد و چگونه این ارتباط را کنترل کنیم؟

میزان ارتباط اعضا با کادر مجموعه و کنتل این ارتباط

ارتباط اعضای حلقه با کادر و مجموعه، مسئله‌ای است که به تناسب هر فرد و ویژگی‌های جسمی و روحی و خانوادگی وی متفاوت است؛ به‌عنوان مثال اگر فردی دارای خانواده‌ای است که نسبت به زمان رفت‌وآمد او حسّاسند یا فردی که جذابیّت چهره‌ای زیادی دارد، یا کسی که در درس‌هایش ضعیف است و...، در هریک از این موارد باز نسبت به آن نیروی کادر و اعتمادی که به او وجود دارد، مسئله اشکال مختلفی پیدا می‌کند. اما ما با یک تقسیم‌بندی معروف به این سؤال پاسخ می‌دهیم؛

نظارت بر معاشرت متربی با دیگر افراد

در ارتباطات اجتماعی، افکار، اخلاق، استعدادهاو رفتار انسان‌ها تغییر وتحول می یابد.در روایات مابسیار بر اهمیّت دوست و انتخاب درست آن تأکید شده است. 

پیامبر اسلام (ص) می‌فرماید: «انسان بر دین دوست خود است».

امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید: «کسی که دوست نداشته باشد، سرمایه ای ندارد.»

اهمیّت دوست خوب و تأثیر آن بر اخلاق و میزان دین داری، همین بس که امام علی (ع) می‌فرماید: «هرگاه وضعیت شخصی بر شما نامعلوم شد و دین و آیین او را نشناختید، به دوستانش بنگرید، اگر اهل دین و آیین الهی اند، بدانید که او نیز پیرو آیین خداست.»

امام صادق (ع) فرمود: «صداقت و دوستی دارای حدود است، هر کس همه یا بعضی از آنها را دارا بود، او را دوست بدان و اگر کسی هیچ یک از شرایط دوستی را نداشت، اورا دوست ندان و حدود رفاقت و دوستی پنج چیز است:
 1- ظاهر و باطنش یکی باشد (یعنی یک دل و یک زبان باشد).
 2- زینت تو را زینت خود و خفت تورا خفت و خواری خود ببیند.
3- حکومت و مال، نظر اورا دربارة تو برنگرداند.
 4- آن چه را می‌تواند به تو بدهد، از تو دریغ نکند.
 5- بهتر از همة این خصلت‌ها این که تو را در تنگ دستی و مصیبت ترک نکند.»

امام علی (ع) نیز در نهج البلاغه می‌فرماید: «دوست، دوست نیست مگر آن که حقوق برادرش را در سه جای گاه نگهبان باشد: در روزگار گرفتاری، آن هنگام که حضور ندارد، و پس از مرگ».

میزان ورود سرگروه به مشکلات خانوادگی متربی

مسئول گروه باید بداند که متربی به‌تنهایی مشمول کار تربیتی او در شجره طیبه صالحین نمی‌باشد و نباید توقّع داشته باشد که همه متربیان در یک سطح و با خانواده‌های فرهنگی، هم‌سو و هم‌عقیده با مسئول گروه باشند، بلکه او وقتی به این مسئولیت خطیر وارد می‌شود، باید مشورت‌خواستن و مشورت‌دادن به خانواده متربیان را وظیفه خود بداند و هر جا احساس می‌کند که ضعفی دارد، با کمک مربی و یا سرمربی آن را برطرف نماید.

بنابراین اصل ارتباط با خانواده متربی، امری مهم و ضروری است که در قالب نامه، پیامک، تماس تلفنی و یا به صورت حضوری محقّق می‌شود و هرکدام از این شیوه‌ها در شرایط خاصّی استفاده می‌شود. در ارتباط حضوری لازم است که گاهی سرگروه به منزل فرد برود و گاهی هم باید خانواده در فضای مسجد و پایگاه حاضر شوند. رعایت نحوه ارتباط سرگروه پسران با پدر و سرگروه دختران با مادر از ملزومات رابطه با خانواده است. مقدار ارتباط هم باید به اندازه‌ای باشد که حدود شرعی رعایت شده (افراط و تجسّس بی‌جا در زندگی شخصی رخ ندهد) و به تربیت متربی کمک کند.

علاوه بر این، فضای کار تربیتی مسجد در خانواده هم تأثیر گذاشته و سرعت پیشرفت کار را افزایش ‌دهد.

با توضیحات فوق روشن می‌شود که ورود سرگروه به مشکلات خانوادگی اعضا صحیح نیست، مگر در مواردی که خود اعضا یا خانواده آنها مشاوره طلب کنند و سرگروه هم از عهده کار براید و توانایی مشورت دادن در آن مسأله را داشته باشد که در این صورت می‌تواند در حد نیاز و با احتیاط کامل ورود کند. البته در این موارد استفاده از ظرفیت مربی و سرمربی و یا مشاور متخصّص می‌تواند به او کمک کند.

همه ما مامور به ادای تکلیف و وظیفه ایم نه مامور به نتیجه

چه کنیم متربیان عامل شوند؟

کسی(به‌ویژه، جوان) چیزی را می‌داند ولی، به آن عمل نمی‌کند، معمولاً دو عامل اساسی و کلّی در آن نقش دارد.

یکی این‌که، دانسته‌های او تبدیل به باور و اعتقاد برای او نشده است و در همان پوستۀ ظاهری باقی مانده است و غلبۀ احساسات و امیال بر نظام باور و اعتقادات و یا باور غلط دیگری در وجود او نقش بسته است.

دوم این‌که، جوّ محیط و اطرافیان او برخلاف دانسته‌های او عمل می‌کنند. یعنی، مثلاً می‌داند حجاب خوب است ولی، چون اکثر افراد و دوستان او رعایت نمی‌کنند، او هم در جو بی‌حجابی و بدحجابی قرار می‌گیرد و تأثیر می‌پذیرد.

برای برطرف کردن چنین مشکلاتی باید سعی کنیم که این دو عامل اساسی را اصلاح کنیم:

در مورد اوّل باید گفت که برای تبدیل یک علم به اعتقاد و در نهایت عمل، راه‌کارهای عملی مختلفی وجود دارد که برای شروع کار، باید شخص را به دانسته‌های خود توجّه دهیم و غفلت او را نسبت به آن موضوع برطرف کنیم. بعد از این مرحله می‌توانیم با او درباره آن موضوع وارد بحث شویم و در فضایی صمیمی و به دور از تنش از او بخواهیم که اگر واقعاً به آن موضوع اعتقاد دارد، آن را اثبات وگرنه رد کند و یا به هر روش دیگری که بتوانیم درباره آن مسأله از او صحبت بگیریم. مثلاً؛‌ درباره مضرات و آسیب‌های بدحجابی صحبت کند یا از فواید حجاب بگوید.

حساسیت نسبت به ظاهر متربی

گاهی در میان حلقه متربیانی هستند (یا متربیانی برای عضویت در حلقه ها مراجعه می کنند) که به لحاظ ظاهری (نوع پوشش ، آرایش مو و ...) در وضعیت مناسبی نیستند.میزان حساسیت سرگروه نسبت به این امور چقدر باید باشد؟امکان دارد در صورت حساسیت بیش از حد در فعالیت ها شرکت نکنند و از طرفی ممکن باعث سرایت این مورد به باقی متربیان شود.

تغییر ظاهر و لباس افراد از اموراتی است که نیازمند تغییر دیدگاه و فرهنگ اشخاص است و ظاهر تا حد زیادی متأثر از باطن اشخاص است و بی‌توجهی به این امر، آسیب‌هایی چون ریاکاری و نفاق را به دنبال خواهد داشت.
بنابراین، شما باید گام‌به‌گام به سمت برطرف کردن این مشکل بروید و نکاتی را مدّ نظر داشته باشید،‌ از جمله: 

1. او نباید تصوّر کند که ظاهر و پوشش او بزرگ‌ترین معضل است که تمام خوبی‌های او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. پس، نباید طوری با او برخورد شود که خود را فردی غیرمذهبی احساس کند چرا که این احساس آغاز حرکت در مسیر انحراف خواهد بود و آن شخص را ناخواسته به سمت بسباری از امور دیگر می‌کشاند. 

2. این فضا فضای برخورد خشن و نظامی نیست و باید با رفاقت و برخورد دوستانه و بدون تحکّم و اجبار، او را متوجّه اشتباه خود سازید. رابطۀ عاطفی هدف‌داری که میان او با مربی یا سرگروه برقرار می‌شود، ابزار خوبی است که متربی را با یک شیب ملایم و آرام‌آرام به سمتی که باید برود، هدایت کنیم. 

نقش دیده‌ها و شنیده‌ها در شکل گیری خواطر ذهنی نوجوان

امروزه روان‌شناسان اسلامی ثابت کرده اند چنان چه چشم و گوش فرد به گناه آلوده نشود، در انجام کارهای عبادی و نیز زندگی با دیگران موفق تر خواهد بود.
دکتر مرتضی آقا تهرانی می‌فرماید:
 گاه درمان و از بین بردن این خواطر ذهنی اگر محال نباشد، پانزده سال به طول انجامد.بنابراین خودسازی بر دیگر سازی مقدم است و باید از خود شروع کنیم تا بتوانیم بر دیگران تأثیر گذار باشیم.

فیلم و عکس

اردوی تربیتی چگونه و با کدام برنامه؟

اردوی تربیتی چگونه و با کدام برنامه؟

با توجه به اوقات فراغت تابستان و گسترده تر شدن برنامه های تربیتی در پایگاه ها و افزایش اردوهای تربیتی حلقه ها خلاصه کتاب "اردوی تربیتی ،چگونه و با کدام برنامه؟ " جهت استفاده مربیان و سرگروه های محترم ارائه میگردد. مشخصات کامل کتاب را از اینجا ببینید.

بخش نخست:کلیات

مبانی برنامه‌ریزی

1.خصوصیات و حالات روانی دورۀ نوجوانی و جوانی

این خصوصیات که به اجمال در جنبه هایی چون هویّت طلبی، گروه گرایی، تشخّص طلبی، غرور، استقلال خواهی، سرکشی و تمرّد، رشد عواطف و احساسات، تخیّلات ویژه، قدرت زیاد بدنی، اضطرابها و تشویشهای ناگهانی، بروز استعدادهای فردی، یافتن قدرت تفکّرانتزاعی و ...می توانند مطرح شوند، به عنوان یک رکن اساسی در کلّیۀ جنبه های اردو قابل توجه و ملاحظه هستند.

2.شرایط اخلاقی و اعتقادی حاکم بر نوجوانان

نوجوان و جوان ما به تقویت گرایشهای دینی محتاج است. این طرح به دنبال ایجاد یا تقویت چنین «گرایشی» است که شاید به وضوح بتوان گفت کمتر در پی افزودن اطلاعات و دانش اخلاقی و دینی باشد.

3.دستور ها و قوانین شریعت مقدّس اسلام

بی شک، در فضای اردو هیچ کار حرام و خلاف شرعی مجاز نخواهد بود، ولی اردو در فضایی از شادی، سرور، خوشحالی و هیجان روزهای خود را سرخواهد کرد.

باند بازی برخی اعضای حلقه ها را چگونه کنترل کنیم؟

آنچه که از کلمه باند بازی برداشت می‌شود، موردی است که در بعضی از حلقه‌های صالحین و به طور کلی در هر مجموعه‌ای که عدّه‌ای در کنار هم به عنوان یک گروه یا کلاس درس فعالیت می‌کنند، به چشم می‌خورد.

توضیح آن اینکه: گاهی در یک گروه، چند نفر که رفاقت و صمیمیت بیشتری با یکدیگر دارند و معمولاً از نظر اجتماعی هم از روابط عمومی‌ بالاتری برخوردار هستند، خود به خود یا با قصد و توجه به صورت یک باند و گروه ویژه در دل آن گروه یا حلقه تبدیل می‌شوند و باقی اعضای آن گروه و مجموعه، تحت تأثیر روابط این چند نفر خاص قرار می‌گیرند به طوری که این افراد سعی می‌کنند نظرات و تصمیم‌گیری‌ها را به نفع خود جلب کنند و حتی بعضی از نظرات و تصمیمات خود را به باقی اعضای مجموعه تحمیل کنند.

علاقه شدید اعضاء به سرگروه

اعضای حلقه ابتدایی به شدت به بنده علاقه دارند به طوری که اگر یک شب در نماز جماعت ویا مسجد حاضر نشوم آنها هم در مسجد نمی ایند ، چه راه حلی برای این قضیه دارید ؟

این موضوع که ایشان به شما علاقهمند می باشند بسیار فرصت خوبی است برای امر به معروف وشما می توانید از این فرصت استفاده کرده و برای آنها بیان کنید که فرد خاص اهمیت ندارد بلکه آنچه موجب محبت ایشان به شما شده است محبت شما به خداست و آنها نیز باید از طریق نماز جماعت و امثال آن ارتباط با خدا پیدا کنند. وهمچنین اهمیت حضور در مسجد وثواب آن را بیان کنید

پیشنهاد: شطرنج نه!

با توجه به اینکه  گاها برخی پایگاه ها اقدام به برگزاری مسابقات شطرنج و یا استفاده از آن به عنوان یک سرگرمی برای حلقه ها می کنند در اینجا استفاده از آن را با توجه به نظر مراجع بررسی می کنیم:

آیات عظام امام، تبریزی، خامنه‌ای، فاضل، مکارم، نوری: اگر در نظر عرف از آلات قمار بودن خارج شده باشد، بازی با آن اشکال ندارد.
آیات عظام بهجت و وحید: اگر بدون برد و باخت باشد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست و این احتیاط بسیار شدید است.
آیات عظام سیستانی و صافی: بازی با شطرنج حرام است و انگیزۀ یاد شده هیچ تأثیری در حکم ندارد و باعث جواز آن نمی‌گردد.(رسالۀ دانشجویی پرسش 521و522)
اگر برای مقلد ثابت شود در حال حاضر از نظر عرف نوعی ورزش است و از حالات قمار نیست، اشکال ندارد.(به جز مقلدین آیات عظام بهجت که احتیاط واجب دارند و صافی که در هر حال حرام می‌دانند.

به نظر می‌رسد با وجود ورزش‌های مفید و مطلوبی که همۀ فقها دربارۀ حلیت یا حتی استحباب آن‌ها تأکید دارند، نیازی به برگزاری چنین بازی‌ای در سطح بسیج که خود، الگو هستند، نباشد.

سبک زندگی اسلامی(7)- رواج دروغ در جامعه (ویژه حلقه ها)

زندگی در بهشت(سبک زندگی از دیدگاه مقام معظم رهبری

دروغ چقدر در جامعه رواج دارد؟

راستی کن که راستان رستند...

با سیری در آیات و روایات ائمه اطهار صلوات الله علیهم که همه هدایتگران انسان هستند می بینیم که توصیه به راستی و صداقت در رفتار و گفتار آنها مج می زند.

خدای متعال در آیه 119 سوره توبه می فرماید: ای مومنان تقوا پیشه کنید و با راستگویان باشید و اینخود حاکی از آن استکه راه نجات فقط در راست یو با راستان بودن است.

امیر خوبی ها در نهج البلاغه اش می فرماید «شر القلول الکذب» بدترین گفتار ها دروغ است.

دروغ گو دشمن خداست، و محروم از عطر بهشت‌اش، و در بین مخلوطقی بی آبرو، پر از نگرانی و تشویش خاطر و دروغ کلید همه پستی‌ها و رذالت ها

 

عذرخواهی ؛ وقتی متربی دچار اشتباه می شود ...

وقتی متربی دچار اشتباه می شود آنها را تشویق کنید که به رفتار خود بیندیشند و در صورتی که اشتباه کرده بودند، به خطای خود پی ببرند ولی مجبورشان نکنید که از شما عذر خواهی کنند. عذر خواهی بر اثر فشار بی ارزش است زیرا از پشیمان شدن ناشی نشده است. پشیمان شدن از یک رفتار نادرست، بر عذرخواهی برتری دارد.

نکات کلیدی در مورد عذرخواهی

** متربی باید بیاموزند که تنها عذرخواهی کردن به خاطر رفتار ناشایست کافی نیست . بلکه باید رفتار ناشایست خود را نیز اصلاح کنند.

** متربی باید بیاموزند که عذر خواهی معمولی ، مثلا هنگامی که بطور نا خواسته به کسی برخورد می کنند با آن نوع عذر خواهی که نشانه تصمیم آنها در تغییر رفتاری ناپسند است، تفاوت دارد. درک کردن این تفاوت به زمان نیاز دارد.

** عذر خواهی کردن کافی نیست. مربی باید درباره این که چه اتفاقی افتاده است با متربی حرف بزند. صحبت کردن،از تنش های احتمالی در آینده جلوگیری می کند و نتایجی سودمند به ارمغان می آورد.
 
** عذرخواهی متربی را که نشانه حسن نیت اوست بپذیرید. وبا خشونت از او نپرسید چرا این کار را کردی؟ یا چطور توانستی این کار را بکنی؟ چون اغلب نمی توانند علت رفتار خود را بیان کنند .ولی توانایی خودداری از آن را دارند.

عذرخواهی ؛ وقتی مربی دچار اشتباه می شود ...

معذرت خواهی و ابراز ناراحتی از اینکه شاید دیگران را ناراحت کرده باشیم؛ هنر و در واقع مهارتی است که کسب کردنی می باشد و با تمرین می توان آنرا تقویت کرد.

موقعیتی را در نظر بگیرید که به دلیل یک اشتباه که از جانب مربی سر زده است، یکی از اعضای حلقه  ناراحت شده است. در این حالت چند انتخاب وجود دارد :

۱ – ابتدا اینکه با خود بگویید “چرا غرورم را بشکنم و عذرخواهی کنم؟ انسان جایزالخطاست…، شده که شده…” و  امثال این نوع جملات که در سر می پرورانیم که کاملا غلط و مردود است و کاری دور از انسانیت است.

۲ – انتخاب دوم این است که در همان لحظه عذرخواهی نمی کنید این کار را به بعد و موقعیتی دیگر واگذار می کنید. مثلا با خود می گویید “تا شب از او عذرخواهی می کنم” و یا اینکه “در میهمانی بعدی از دلش در خواهم آورد…” که راه درستی نیست.

3 – انتخاب آخر، همانی است که حدس زده اید: عذرخواهی در همان لحظه. دقیقا چند ثانیه و یا حداکثر چند دقیقه پس از اینکه به اشتباه خود پی بردیم، عذرخواهیم می کنیم و موضوع را تمام می کنیم. این روش بسیار کار ساز است.

بزرگترها  معمولا تمایلی به عذر خواهی از کوچکترها ندارند؛ زیرا فکر می کنند که عذر خواهی نشانه ضعف است.

پیشنهاد:محوری ترین برنامه های ماه مبارک رمضان

از آن‌جا که ماه مبارک رمضان، ماه نزول قرآن و ماه ضیافت الهی است، برنامه‌های زیر به شما توصیه می‌شوند:

1ـ توجه و انس به قرآن از شایسته‌ترین برنامه‌هایی است که یک سرگروه می‌تواند برای حلقه برگزار کند.

2ـ بیان حکمتِ روزه‌داری با توجه به سن متربیان.

3ـ بیان احکام روزه به صورت مختصر برای متربیان غیرمکلف و به صورت کامل و مبتلا به برای متربیان مکلّف.

4ـ توجه دادن متربیان به ادعیه و مناجات و خلوت با خداوند متعال.

5-برگزاری مراسم افطار (با محوریت نماز اول وقت ؛ توجه ویژه به روزه اولی ها؛سخنرانی و ...)

6-برگزاری یکی از مراسم شب های قدر در جوار قبور مطهر شهدا

دانلود پاور پوینت جنگ نرم(ویژه تدریس در حلقه ها)

جنگ نرم

مبانی ؛ ابزارها ؛ شگردها و راه های مقابله

دریافت
عنوان: جنگ نرم
حجم: 606 کیلوبایت
توضیحات: مبانی،ابزار ها،شگردها و راه های مقابله

منبع:kheibar.net

پیشنهاد:لیستی از کتاب های تربیتیی مناسب برای مطالعه مربیان

این بار لیستی از  کتاب های تربیتیی مناسب برای مطالعه مربیان میگذارم که امیدوارم مفید فایده باشد.

لازم به ذکر است که مطالعه این کتب در افزایش آگاهی مربیان به امور تربیتی بسیار موثراست.
لیست در ادامه مطلب:

افت تحصیلی متربی

با متربیان که دچار افت تحصیلی شده اند چگونه برخورد کنیم؟

قبل از هر کاری  با انواع هوش و استعداد‌ها آشنا شوید تا در ادامه راه، راهکارهای بهتری را در نظر بگیرد، ولی علاوه بر شناسایی استعدادهای افراد، عوامل دیگری نیز در جهت مشکل افت تحصیلی متربیان دخالت دارد که از آن جمله بی‌برنامه بودن افراد در محیط خانه، مدرسه و مسجد می‌باشد؛ مثلاً اگر متربی برنامه‌ و هدفی برای زندگی آینده خود نداشته باشد، دچار نوعی سستی می‌شود که این سستی، در ادامه راه، او را دچار نوعی بیهوده‌گرایی و پوچ‌گرایی می‌کند و نیروی محرکه حرکت در جهت موفقیت را از دست می‌دهد و مبتلا به تنبلی و افسردگی شده و عواقب بدتری به دنبال خواهد داشت.

با متربی خجالتی چگونه برخورد کنیم؟

        کم‌رویی در بین کودکان بسیار شایع است و بسیاری از والدین را نگران می‌کند که چه‌طور با این مسأله کنار بیایند به همین دلیل، برای حل این مشکل، قدم اوّل، شناسایی علّت یا عوامل آن است، به همین منظور، ما در ابتدا علل کم‌رویی را ذکر می‌کنیم. 

متخصّصانی که در این زمینه کار می‌کنند، علّت کم‌رویی را عواملی مانند؛ ژنتیک، پیوند نه‌چندان محکم عاطفی بین والدین و کودک و فراگیری ضعیف مهارت‌های اجتماعــی و انتقاد یا تمسخر مدام اولیا و اطرافیان مانند خواهر و برادر و دیگران می‌دانند. 

کم‌رویی و گوشه‌گیری در کودکان، غالباً با کناره‌گیری از موقعیت‌های اجتماعی مثل؛ مدرسه، میهمانی‌ها یا حضور در جمع دوستان همراه است. این کودکان سعی می‌کنند که محیط اجتماعی خود را به کسانی که خوب می‌شناسند، محدود سازند. آن‌ها معمولاً در خانه با این مشکل مواجه نیستند و یا حتی بالعکس، در خانه شلوغ و پر سر و صدا نیز، هستند.
این کودکان به علّت تماس‌های اجتماعی محدود، مهارت‌های متناسب با سنّ خود را یاد نمی‌گیرند و همین مسأله در سنین بالاتر، مشکلات بزرگ‌تری را برای کودک ایجاد می‌کند. 

مشکلات جنسی اعضای حلقه

اگر مربی یا سرگروه به مشکلات جنسی یکی از اعضای حلقه آگاهی پیدا کرد چگونه میتواند به او کمک کند؟

اگر شما به عنوان سرگروه یا مربی حلقه هستید، در چنین مواردی ابتدا باید سعی کنید که با کم‌توجهی و کنایه‌وار، او را متوجّه اشتباه خود کنید و تا جایی که امکان دارد به‌طور مستقیم با او در این مورد مواجه نشوید؛ زیرا باید حریم مطرح شدن چنین گناهانی تا حدّ امکان، بین مربی و اعضای حلقه شکسته نشود و حتی به همین اندازه نیز برای متربّی عادی نشود. البته اگر این مرحله تأثیری نداشت و نتیجه مطلوب حاصل نشد، باید به مرحله بعد روی آورید؛ یعنی سراغ صحبت‌های خصوصی و مشاوره‌ای بروید، یعنی از موضع نرم و خیرخواهانه با او صحبت کنید و از آسیب‌‌ها و پیامدهای مخرّب این گناه در دنیا و آخرت، برای او بگویید. باید مواظب بود که در این مرحله هرگونه برخورد تند و خشن می‌تواند تأثیر معکوس داشته باشد؛ یعنی باعث لجاجت و سرسختی بیشتر فرد شود.

یک اصل در تربیت:صبر مربی

مربی باید در تربیت، صبر و حوصله داشته باشد وگرنه به هدف تربیت نمی رسد. با بی صبری و کم صبری نمی توان امر تربیتی انجام داد. کار تربیت همانند کار باغبان و زارع است. همان گونه که باغبان باید صبر و حوصله داشته باشد، مربی هم باید صبر و حوصله داشته باشد، چون تربیت در ظرف زمان مشخصی به نتیجه می رسد. شما اگر عجله کنید نه تنها به نتیجه نمی رسید بلکه محصول زحمات  شما از بین خواهند رفت.

صبر و سعة صدر یکی از ارزش های اخلاقی یک مسلمان است. یک مربی مسلمان باید آراسته به صبر و سعة صدر باشد.

حضرت موسی (ع) وقتی می خواهد رسالت بزرگ خود را شروع کند از خدا سعة صدر درخواست می نماید: «ربّ اشرح لی صدری؛ 1پروردگارا سینه ام را گشاده کن». علی(ع) نیز می فرمایند: «ابزار ریاست سعة صدر است». خداوند در قرآن بیشتر ارزش های معنوی را در کنار صبر ذکر کرده است که به چند نمونة آن اشاره می کنیم:

راه های ابراز محبت به متربی

رسول خدا(ص) فرمودند: «به کودکانتان محبت کنید، بر آنان رحمت آورید و هر گاه به آنان وعده دادید، به وعده خود وفا کنید، زیرا به گمان آنان، شما به آنان روزی می رسانید».

امام صادق(ع) نیز فرمودند: «رسول خدا(ص) فرمودند: کسی که فرزند خود را ببوسد برای او حسنه نوشته می شود». همان حضرت فرمودند: «فرزندان را زیاد ببوسید، زیرا به ازای هر بوسه، برای شما در بهشت، درجه ای هست که میان هر درجه با درجة دیگر پانصد سال راه است».

راه های ابراز محبت: 

نوجوان و تکریم شخصیت

مهم ترین اصل تربیت اسلامی، اصل کرامت انسانی است. توجه مربی ـ در امر تربیت ـ به این واقعیت که انسان در مقایسه با سایر موجودات از بهره های وجودی افزون تری برخوردار است و می تواند با بهره گیری درست از استعدادها و بهره های وجودی خود، کامل تر شود و از همة موجودات فراتر رود، سنگ بنای تربیت است.
باید کوشش مربی به این نکته معطوف باشد که مربی به اعتلای روحی دست یابد و در پرتو علم، ایمان و عمل صالح به کرامت انسانی نایل گردد. زیرا هرچند آدمی از کرامت تکوینی برخوردار می باشد، امّا در حال نوسان است به گونه ای که اگر از کرامت تشریعی ـ که از طریق تلاش و کوشش و در نتیجة افعال اختیاری برای آدمی حاصل می شود ـ برخوردار نگردد، از همة موجودات پست تر می شود.

دانلود جزوه مهارت گروه داری

دانلود فایل1

دانلود فایل2

دانلود فایل3

دانلود فایل4

در شب اردوی تفریحی به علت مشکلات مالی، اردو برنامه منتفی شد. چگونه این اتفاق را به اعضای مجموعه اطلاع دهیم؟

در شب اردوی تفریحی به علت مشکلات مالی، اردو برنامه منتفی شد. چگونه این اتفاق را به اعضای مجموعه اطلاع دهیم؟

در چنین اتفاقاتی آنچه که مهم است، آن است که مدیران مجموعه باید به گونه‌ای برنامه‌ها و مراسمات را اجرا کنند، که اعضای مجموعه، خود را ملزم به اجرا و برگزاری آنها بدانند، و با ورود به فعالیتها، نسبت به نواقص و مشکلات مجموعه مسئولانه برخورد کنند. به یقین اگر اعضای حلقه در برگزاری برنامه‌ها تلاش کرده، و دلسوزی و پیگیری شما را در اجرای برنامه‌های اردو ببینند، هرگز در چنین مشکلاتی شما را مقصر نمی‌دانند. پس لازم است که در برگزاری اردوها و مراسمات، از اعضای مجموعه کمک گرفته، و جلساتی را برای گزارش دادن از تلاشهای مسئولین مجموعه در اجرای برنامه‌ها، برگزار کنید. قطعاً اگر در اجرای برنامه‌ها تقسیم کارکرده بودید، و افراد را مسؤول اجرای بخشهای مختلف اردو می‌کردید، خود را مسؤول و میزبان می‌دانستند، و مانند یک مهمان به شما انتقاد نمی‌کردند.

یک پژوهش کاربردی:اصول و روش های تربیتی از دیدگاه پیامبر اکرم(ص)

در پژوهش حاضر با روش تحلیل اسنادی، مبانی، اصول و روش های تربیت از منظر پیامبر اکرم(ص) مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه ی آماری، کلیه ی احادیث و روایات موجود در منابع معتبر منسوب به آن حضرت بوده اند. بنابراین، نمونه گیری انجام نشده است. ابزار پژوهش، فهرست وارسی بوده که روایی صوری آن به وسیله ی تأمین نظریات صاحب نظران و پایایی آن نیز طی محاسبه ی ضریب همبستگی داده های حاصل از تحلیل اولیه با تحلیل مجزای دیگر برابربا 87 بوده است. داده های حاصل از تحلیل اسنادی، مورد تجزیه و تحلیل کیفی قرار گرفته و در نهایت، شش مبنای تربیتی، شانزده اصل تربیتی به علاوه ی سی و هشت روش تربیتی مربوط به آنها به دست آمدند.

مقدمه

پیامبر اکرم(ص) وجود عینی قرآن کریم است که با رفتار و گفتار خود، آیات الهی را به منصه ی ظهور رسانده است. لذا سنت نبوی، هم سنگ قرآن عظیم، اولین بنا در بنیان رفیع فرهنگ و نظام تربیت اسلامی به شمار می رود. خداوند در سوره ی احزاب، پیامبر اسلام(ص) را به عنوان الگوی مناسبی برای انسان ها معرفی کرده است: «لَقَد کانَ لَکُم فی رسُول اللّه أُسوَه حَسَنه...» (احزاب،21)؛ و این معرفی "در واقع بیان بزرگ ترین تفاوت مکتب انبیا و غیر آن است، چرا که مکتب انبیا از خصوصیت عملی بودن و توجه به عینیت داشتن برخوردار است" (دلشاد تهرانی،1372 ،17). همچنین برانگیخته شدن وی به پیامبری از سوی خداوند، دلیلی برای هدایت انسان ها بود، چرا که قاعده ی لطف پروردگار بر این امر حکم می کرده است. به نص صریح قرآن، اگر تربیت الهی پروردگار توسط مربیان برگزیده صورت نمی گرفت، هدایت آنها میسر نمی شد و آنها در گمراهی و ضلالت باقی می ماندند: «هُوَ الّذی بَعثَ فی اْلأمِّیِّینَ رَسُولاً مِنهُم یَتلُوا عَلیهِم آیاته وَ یُزَکّیهِم وَ یُعَلِّمُهُمُ الکِتابَ وَ الحِکمَه وَ إن کانُوا مِن قَبلُ لَفی ضَلالٍ مُبینٍ» (جمعه، 2). طبق این آیه ی شریفه، تزکیه و تقوا و تعلیم کتاب و حکمت از اهداف بعثت انبیا به شمار می رود (نصری،1376). تربیت پیامبر اسلام(ص) بود که در عصر جاهلیت از انسان هایی که قرن ها از تمدن و فرهنگ دور بودند زاهدان ودلاورانی ساخت که پس از گذشت نیم قرن از طلوع اسلام، فرمانروای نیمی از جهان شدند(الصفار، 1383).

روش های کلاس داری

مقدمه
  روش کلاس داری یکی از آن ابزارهای لازم برای شخص سرگروه در ایفاد مطالبی که بایستی به آن مخاطبین خودش منتقل بکند بسیار ضروری است، همین مسئله روش کلاس داری است البته کار سرگروه الزاما کلاس داری نیست بلکه کلاس داری جزئی و بخشی از فعالیت سرگروه است. لذا آن فنون و مهارت هایی که در مسئله تدریس و کلاس داری وجود دارد براحتی می تواند به کمک سرگروه بیاید و در انتقال مطالب و مفاهیم به مخاطبین خودش در هر رده سنی و گرایش فرهنگی که باشند کمک بکند. در این جلسه خدمت شما کلیت و مختصری ازآن ویژگی هایی که سرگروه به کمک آنها می تواند انتقال بهتر در مفاهیمش را داشته باشد خدمتتان عرض می کنم.

ارتباط با مخاطبین
اولین خصوصیت که فی الواقع در آن بعد تربیتی کار سر گروه هم مؤثر است علاوه بر اینکه تدریس را هم تدریس خوبی می کند مسئله ارتباط با مخاطبین است، آن اشخاصی که بعنوان گروه شما معرفی شدند، مثلا 20 نفر نوجوان یاجوانی که در گروه شما قرار دارند، اگر شما بعنوان مدرس یا سرگروه نتوانید با آنها ارتباط برقرار کنید مطمئنا آن مفاهیم تمام و کمال به آنها منتقل نخواهد شد. وقتی که شخص سرگروه با توجه به استعدادها و علائق و فرهنگهایی که مخاطبین دارند یک شناخت و تعاملی را برقرار می کند براحتی می تونه  تشخیص بدهد که چه کلمه ای را در چه جایی بایستی به کار ببره.

چه کنیم شیطان دور و برمان نچرخد؟!(نمونه طرح بحث در حلقه ها)

انسان یک بُعد جسمانی و ظاهری دارد و یک بُعد ملکوتی و آسمانی. تنها کسانی می‌توانند انسان را تعلیم و تربیت کنند که او را بشناسند. این طور که از آیات شریفه‌ی قرآن و مکتب انبیاء برمی‌آید، شناخت انسان با توجه به این بُعد غیبی و ملکوتی‌اش، در انحصار انبیاء و ائمه علیهم‌السلام است. ایشان از ناحیه‌ی خدای متعال انسان را کاملاً می‌شناسند و لذا مأموریت دارند که انسان را تربیت کنند. وظیفه‌ی اصلی انبیاء تربیت آدمی است و لاغیر. البته کارها و خدمات دیگری هم دارند، اما وظیفه‌ی اصلی انبیاء همانا تربیت انسان‌ها بوده تا آن‌ها را به مقام والای خودشان برسانند.

قرآن می‌فرماید مقام انسان از همه‌ی موجودات بالاتر است. لذا مربی او هم باید خیلی بالا و والا باشد. قرآن انسان را مسجود فرشتگان معرفی می‌کند و در این باره تعبیر «کلّهُم أجمعون» (سوره‌ ص، آیه‌ 73) را به کار می‌برد. یعنی همه‌ فرشتگان و حتی فرشتگانی چون جبرئیل و میکائیل که مقام عالی دارند، در مقابل انسان و در برابر حضرت آدم تعظیم کردند. همین انسان همواره بین دو دعوت قرار دارد؛ یکی دعوت شیاطینِ جن و إنس و دیگری دعوت فرشتگان و انبیاء. انسان دائماً بین این دو بالا و پایین می‌رود تا این که جذب مکتب انبیاء یا جذب راه و روش شیاطین شود. از اول خلقت تا الان نیز أکثرهم لایعقلون بوده‌اند. یعنی بیشتر افرادِ بشر جذب شیاطین شده‌اند. قرآن اما یک دسته را استثناء می‌کند که خود شیطان نیز قبول کرده و آن، بندگان مُخلَص (به فتح لام) خداوند است ..

فاجعه تربیت دوربینی

چرا جمله «این مکان مجهز به دوربین مداربسته است» تاثیر بیشتری از جمله «عالم محضر خداست، در محضر خدا معصیت نکنید.» دارد؟ این سوالی است که جدیدا سر زبان‌ها افتاده و اگرچه حرف مهمی است ولی کمی موزیانه مطرح شده است. یکی نیست بپرسد در کجای جهان اینگونه نیست که شما روی ایران تاکید کرده‌اید؟

روند کلی شجره طیبه صالحین

محبت و نرمش

یکی از بهترین صفات و خصلت هایی که باید یک مربی لایق در حد وسیعی از آن برخوردار باشد ،مهر ومحبت به متربی است تا بدینوسیله متقابلاً محبت آن ها را به خود  و نیز به درس خویش جلب نماید. مربی سختگیر از نظر اخلاق ، حس گریز متربی را برمی انگیزد وموجب می گردد که او ازاصل تربیت و آموزش نیز گریزان گردند.

نقش اثرگذار مربی در انتخابات

در کشور ما مسائل و موضوعات مختلفی وجود دارند که به نحوی در سرنوشت افراد تاثیر می‌گذارند.  به عنوان مثال انتخابات شوراهای شهری و محلی،‌انتخابات خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و انتخابات ریاست جمهوری هر کدام ویژگی و اهمیت و ارزش خاص خود را دارند. آنچه که در پیش روی داریم، انتخابات ریاست جمهوری است که یکی از مهمترین و اثرگذارترین انتخابات کشور است زیرا:

1- حداقل به مدت چهار سال سرنوشت کشور از ابعاد مختلف چون اقتصادی ، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی به رئیس‌جمهور و وزرا که تیم کاری او هستند واگذار می‌شود.

2- جهت‌گیری‌های دولت می‌تواند موجب وفاق ملی و همگرایی کلیه نظام‌های اثرگذار و در نهایت به وجود آمدن آرامش در کشور شود و یا برعکس اختلاف و تشدد درگیری‌های تضعیف‌کننده کشور را به وجود آورد.

انواع سائق های تربیتی

انواع سائق های تربیتی :

1-   تحسین:

یعنی پسندیده شمردن رفتاروعملکردفرد و واداشتن اوبه انجام اعمالی که باموازین اخلاقی واجتماعی همخوانی دارد.متزبی در برابر  اعمالی که انجام می دهد نیاز دارد از مربیان و والدین خود بازخورد دریافت نماید.نیاز دارد بداند،آیا رفتارش درست بوده است یا نه. ستودن رفتارهای درست وشایسته، شاگرد را به تکرار آن عمل وامی دارد و تقبیح رفتار، مانع از ارتکاب مجدد آن می شود.

2-   تقدیر :

زمانی که از شاگرد رفتاری می بینیم که انتظار و توقع انجام آن را از نظر سن و توانایی از او نداریم ، درچنین شرایطی از تلاش و کوشش او تقدیر وزحمات او را ارج نهاده وعملش را قدردانی می کنیم. البته تقدیر باید متناسب با تلاش وکار متربی باشد تا او با نگرش مثبت به آن رفتار بنگرد و آن را تکرار کند. این قدردانی در مقابل کارهای نیک فرد و کارهایی که ما خواهان تداوم آن هستیم باید صورت بگیرد. تشویق نمادی از تحسین و قدردانی  از رفتارشایسته شاگرد است که او از آن احساس شوق ونشاط می کند." علما، ایجاد شوق وسرور در قلب انسان رادر سازندگی شخصیت اوتایید کردند.

3-   پاداش:
"گروهی از مربیان و دانشمندان تعلیم وتربیت معتقدند که پاداش دادن به یک فرد وظیفه شناس بخاطر انجام وظیفه ، عوارض نا مطلوبی را بثمر می رساند بنابراین پاداش باید به گونه ای باشد که در متربی حالتی ایجاد نکند که منجربه عجب وغرور او گردد.