نظارت بر معاشرت متربی با دیگر افراد
در ارتباطات اجتماعی، افکار، اخلاق، استعدادهاو رفتار انسانها تغییر وتحول می یابد.در روایات مابسیار بر اهمیّت دوست و انتخاب درست آن تأکید شده است.
پیامبر اسلام (ص) میفرماید: «انسان بر دین دوست خود است».
امیرالمؤمنین (ع) میفرماید: «کسی که دوست نداشته باشد، سرمایه ای ندارد.»
اهمیّت دوست خوب و تأثیر آن بر اخلاق و میزان دین داری، همین بس که امام علی (ع) میفرماید: «هرگاه وضعیت شخصی بر شما نامعلوم شد و دین و آیین او را نشناختید، به دوستانش بنگرید، اگر اهل دین و آیین الهی اند، بدانید که او نیز پیرو آیین خداست.»
امام صادق (ع) فرمود: «صداقت و دوستی دارای
حدود است، هر کس همه یا بعضی از آنها را دارا بود، او را دوست بدان و اگر
کسی هیچ یک از شرایط دوستی را نداشت، اورا دوست ندان و حدود رفاقت و دوستی
پنج چیز است:
1- ظاهر و باطنش یکی باشد (یعنی یک دل و یک زبان باشد).
2-
زینت تو را زینت خود و خفت تورا خفت و خواری خود ببیند.
3- حکومت و مال، نظر
اورا دربارة تو برنگرداند.
4- آن چه را میتواند به تو بدهد، از تو دریغ
نکند.
5- بهتر از همة این خصلتها این که تو را در تنگ دستی و مصیبت ترک
نکند.»
امام علی (ع) نیز در نهج البلاغه میفرماید: «دوست، دوست نیست
مگر آن که حقوق برادرش را در سه جای گاه نگهبان باشد: در روزگار گرفتاری،
آن هنگام که حضور ندارد، و پس از مرگ».
حضرت امیر (ع) در بیانی، دوستان
را به دو نوع تقسیم میکند:
«برادران دو گروهاند: اخوان الثقة (برادران مورد اعتماد) و اخوان المکاشرة (برادران معاشرتی). برادران مورد اعتماد برای انسان مانند دو بال و فرزند و مال هستند، اگر به برادرت اطمینان داری و مورد وثوق توست، از کمک مالی و جانی دریغ مکن، و با هر کس با او از درِ صفا وارد میشود، دوست و با دشمنانش دشمن باش، سرّ و عیبش را پوشیده دار و خوبیهایش را آشکار کن..... اما برادران معاشرتی، آن است که تو لذت خود را از آنان میبری، پس- تو هم این لذّت را از آنان قطع نکن و بیش از این هم از آنان نخواهد و همان گونه که آنها با تو گشاده رو و خوش زبان هستند، با آنان گشاده رو و خوش زبان باش.»
یک دوست خوب در برخی مواقع باعث نجات
فرد از موقعیّتهای خطرناک میگردد آن چه مهمّ است این که رفت و آمدهای فرزند
ما با دوستان خود، موجب تغییر نگرش و رفتار او میگردد و مربی باید همگام با والدین با
آگاهی دادن و ارشاد و راهنمایی، متربی را در مسیر زندگی هدایت و یاری
کند.
همه ما مامور به ادای تکلیف و وظیفه ایم نه مامور به نتیجه