آیا میتوان یکی از اعضای حلقه را مامور به تجسس و خبر رساندن از اعضای گروه کرد؟

تقویت نظارت درونی بر حلقه، امری مفید و پسندیده است که حتی مقدار قابل توجهی از این نظارت درونی برای اداره حلقه، ضروری به نظر می‌رسد. مخصوصاً سن جوان و نوجوان برای تقویت این نظارت، راه‌های مختلفی وجود دارد، از جمله ارتباط با والدین متربی، ارتباط با دوستان نزدیک و صمیمی او، ارتباط با مدرسه فرد و... که مسئول گروه در هر کدام از این روابط می‌تواند اطلاعات مورد نیاز برای تربیت اعضای حلقه‌اش را به‌دست آورد. البته در هر کدام از این موارد، باید طوری رفتار کند که نه برای خود متربی حسّاسیت ایجاد شود و نه برای خانواده و مدرسه و دوستان او. امّا در مورد شیوه‌ای که در سؤال ذکر شده است

و در بعضی از موارد هم اجرا شده یا اجرا می‌شود باید گفت که این شیوه اصلاً مورد تأیید نیست و نه‌تنها از نظر تشکیلاتی امری ناصحیح است، از لحاظ دینی و شرعی هم کاملاً غلط و ناپسند است؛ زیرا در شرع مقدّس، اجازه تجسّس به ما نداده‌اند، مگر گناه و اشتباهی که آشکار شود که آن‌هم با رعایت شرایط امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر، از جمله اصل تغافل؛ زیرا شاید اشتباهاً‌ اتفاق افتاده و تکرار نشود و سپس اگر ادامه پیدا کرد تذکر و بعد از آن اگر بر انجام آن کار اصرار داشت، برخورد امکان‌پذیر است. علاوه بر این، چنین تجسّسی، ضررهای زیادی هم دارد، هم برای خود آن یک نفر و هم برای سایر اعضای حلقه. از جمله ضررها و آسیب‌های این کار این است که هر قدر هم که آن فرد در بین باقی اعضا مخفی باشد، ولی در نهایت آشکار می‌شود و اگر هم مخفی بماند، صمیمیت و اتّحاد و اعتماد بین اعضای حلقه از بین می‌رود و نسبت به یکدیگر سوءظن پیدا می‌کنند. علاوه بر این، رابطه آنها با مسئول گروه سرد خواهد شد و از او فراری می‌شوند؛ چون احساس می‌کنند که او نقش ناظم مدرسه را به عهده گرفته است و نسبت به او حسّ بدی پیدا می‌کنند و به طور کلی جو فرهنگی و تربیتی که باید حاکم بر فضای حلقه باشد، به فضای اطلاعاتی و امنیتی تبدیل می‌شود. همچنین دادن چنین مسئولیتی به یک نوجوان یا جوان در یک حلقه باعث تقویت حسّ تجسّس و عیب‌جویی از دیگران در او می‌شود که برای خود او نیز آفتی بزرگ محسوب می‌شود و اگر بین اعضا معلوم شود که او خبر می‌رسانده است، بسیاری از دوستان خود را نیز از دست خواهد داد. البته باید توجه داشت که خبرهایی را که اعضای حلقه از یکدیگر می‌آورند، در عین اینکه سرگروه به آنها توجه کرده و پیگیریشان می‌کند، نباید باعث شود که چنین روحیه‌ای (خبرچینی) در افراد تقویت شود.