مشاهده طبیعی یکی از کارآمدترین شیوه های شناخت و ویژگی های شخصیتی متربی است در این روش، مربی رفتار و عکس العمل متربی را در موقعیت های گوناگون در جلسات آموزشی ، فعالیت های گروهی، اردو، ورزش و ... با عینک ارزیابی زیر نظر می گیرد.

در این روش حتماً باید نتایج مشاهده طبیعی را به دقت یادداشت کنید تا مبنای گام های بعدی تربیتی شما باشد.
از دیگر راه های شناخت ویژگی های شخصیتی متربی، مصاحبه با فرد، دادن پرسش نامه با هدف شناخت افکار، تمایلات ، احساسات، نگرش ها و نگرانی های او و نیز اجرای آزمون های صفات شخصیت مانند آزمون های فرافکن و دورشاخ است.
مربی می تواند پاره ای از صفات شخصیتی فرد را نیز در قالب نظرسنجی از دوستان، هم کلاسی ها، بستگان فامیلی و غیره پیدا نماید.

تعجیل و شتاب زدگی، بزرگترین اشتباه دوره ی جذب است، گاهی ما به محض ورود افراد با ظاهر متفاوت، سریع جلوی تربیت موجود او گارد می گیریم و موجبات دلسردی و بی انگیزگی او را فراهم می آوریم و گاهی هم انتظار داریم متربی یک شبه اصلاح شود و مسیر رشد و تعالی و تکامل را بپیماید.
نزول تدریجی قرآن از جانب" رب العالمین" و دعوت تدریجی به اسلام توسط رسول گرامی اسلام(ص) شاهد وگواه روشن بر این مدعاست که مربی اصلی آفرینش هستی و رسول و فرستاده عزیزش نیز به روش "تدریجی بودن" ، فرایند رشد و تربیت و تعالی عمل کرده اند.

پس بر این اساس انتظار تغییرات رفتاری چشم گیر و اساسی داشتن از متربیان در کوتاه مدت، انتظاری نابجا و غیرصحیح است.
یکی دیگر از کارهایی که در دوره جذب نباید انجام داد ابلاغ پیام، بیش از ظرفیت مخاطب است.
مخاطب در دوره جذب، گنجایش و ظرفیت شنیدن اعمال ریاضت گونه معنوی، زهد، دستورالعمل های خودسازی عریض و طویل و پند و اندرزهای مکرر و پی درپی را ندارد. در این دوره همچنین نباید مسئولیت های بزرگ و سنگین را به افراد تازه وارد داد، زیرا که چه بسا فرد در ابتدا با نشاط و انگیزه خاصی که تحت تأثیر جو قرار دارد خود را به انجام امور مختلف، راغب نشان دهد و با قرارگرفتن در شرایط رودربایستی، انجام مسئولیت های متعددی را در گروه بپذیرد اما به مرور زمان تحت فشار خانواده، حجم بالای دروس مدرسه و تکراری شدن آن مسئولیت ها تا حد جدا شدن از گروه پیش رفته و کاملاً کناره گیری کند.

راهکار مقابله با این مشکل آن است که تا پایان سه ماهه اول، متربی تنها یک تا دو نوبت در هفته در گروه حاضر می شود و پس از آن به تدریج دفعات حضور و ایفای نقش او در مجموعه افزایش پیدا کند.