1- کشمکش بین
استقلال و وابستگی:
با توجه به اینکه این دوره، حد فاصل دوران کودکی و بزرگسالی است،
از دست دادن حمایتهای بیقید و شرط والدین برای کسب احساس استقلال از یک طرف و
لذت مورد حمایت و پشتیبانی آنها بودن و همانطور کودک ماندن و بدون زحمت و دردسر،
همیشه مورد محبت قرار گرفتن از طرف دیگر، در نوجوان کشمکش درونی ایجاد میکند و
جنگ روانی عمیقی در ذهن او به وجود میآورد.
بعضاً خانواده و مدرسه و جامعه نیز از
او توقعات متناقض دارند، گاهی او را به چشم یک کودک نگاه کرده و برخوردی تحقیرآمیز
دارند و گاهی هم توقعات از او بیش از حد توان اوست و به چشم بزرگسالان به او مینگرند
که این خود به کشمکشهای درونی نوجوان دامن زده و او را با مشکل روبرو میسازد.
2- طغیان علیه مراجع قدرت:
نوجوان برای کسب استقلال علیه همهی
مراجع قدرت من جمله والدین و کادر مدرسه طغیان میکند.
گاهی اوقات رفتارهایی علیه آنها از خود
نشان میدهد، درگیریهایی ایجاد مینماید و به اعمالی دست میزند که روابط او را
با آنها و سایر مراجع قدرت به شدت تیره میکند، مثلاً بگومگو میکند، بحث و مجادلهی
طولانی انجام میدهد، بر خلاف خواستهی والدین دیر به خانه میآید، از انجام
تکالیف درسی خودداری میکند، سیگار میکشد و حتی ممکن است دست به اعمال بزهکارانه
هم بزند.
این مورد در خانوادههای با محدودیت
زیاد و یا مدارسی که مقررات سخت و خشک را بدون نظرخواهی و مشورت با نوجوان اجرا میکنند
از شدت بالاتری برخوردار است.
تربیت یعنی امر به معروف و نهی از منکر. امر به معروف ونهی از منکر آداب و احکام خاص خودشو داره که برای شناخت آنها حتما باید به رساله رجوع کرد.
اما نکاتی که در اینجا به اون اشاره میشه صرفا تجربیات شخصی بوده والبته پشتوانه ی روایی و حدیثی هم دارند.
در امر به معروف
شخص باید حتما خوش اخلاق باشه - حوصله به خرج بده و عجله نکنه - و بیشتر
با عملش نشون بده که کار درست چیه. باید توجه کنیم که قرار نیست که همه ی
حقایق رو به زبون بیاریم بلکه بهترین راه بیان حقیقت از طریق عمل است یعنی
مثلا با اصرار و مداومت در نماز اول وقت خوندن- درستی این کار رو متذکر
بشیم. این نکته خیلی مهم را باید در نظر داشت که همه ی ما انسان ها داری
یک فطرت مشترک هستیم.
برخی خیلی ناشیانه همه چیز را به زبان میارن و فکر می کنن که همیشه باید با سر و صدا کردن حقیقت رو بیان کرد یا اینکه با عصبانی شدن و داد و فریاد و ...میشه امر به معروف کرد که انصافا خیلی وقتها اینجور کارها نتیجه ی عکس هم داره و باعث دلسردی و دلزدگی دیگران نسبت به دین و دیندار میشه در امر به معروف آدم باید خیلی صبور باشه و همیشه لبخند به صورت داشته باشه
و اما نهی از منکر
1- با توکل به خدا و نام خدا جلسه را شروع کنیم.
۲- اخلاص در عمل و تقوا را رعایت کنیم.
۳- زمان هر جلسه را در نظر داشته باشیم تا با کمی یا زیادی وقت مواجه نشویم.
۴- وقت جلسه را به مطالب بیهوده و کم فایده صرف نکنیم.
۵- سعی کنیم ساعت جلسه را تغییر ندهیم.
۶- به هنگام جلسه ، نشاط روحی و عاطفی خود را حفظ کنیم.
۷- با خوشرویی صحبت کرده و همواره چهره بشّاشی داشته باشیم.
۸- احساسات و عواطف دانش آموزان را جریحه دار نکنیم.
۹- تلاش کنیم فضایی معنوی بوجود آوریم.
۱۰- سعه ی صدر داشته باشیم و از فضل فروشی بپرهیزیم.
11- وفای به عهد، خوش قولی و تواضع را از یاد نبریم.
12- آرامش خود را حفظ کنیم.
13- از قضاوت ناصحیح نسبت به متربیان پرهیز کنیم.
14- اشتباهات خود را توجیه نکنیم.
15- از علماء ،بزرگان و شخصیتهای دینی با احترام نام ببریم.
16- از به کار بردن کلمات خارج از نزاکت بپرهیزیم.
نوجوانان، ظرفیت نصیحت پذیری محدودی دارند که برای جلوگیری از خستگی روحی آنان و یکنواخت نشدن پندها یا از بین نرفتن وجهه مربی در مقابل آنان، لازم است، شیوه های مختلف تبلیغ و هدایت را به کار گیرد.
امام سجاد(ع) فرموده اند:
«نصیحت زیاد باعث بدبینی و تهمت می شود.» الدره الباهره: ۲۶٫
جذب کردن اولیه یک نوجوان، هرچند دارای ظرافت خاصی است و نیاز به مهارت دارد؛ اما مهم تر، دشوارتر و ظریف تر از آن، مرحله پس از جذب، یعنی تثبیت، رشد و ساخت شخصیت است. برای ارایه مطالب که مهم ترین بخش تربیت است، رعایت چند نکته لازم است:
۱- نوجوان نیاز به کسی دارد که اخساسات او را درک کند؛ نه اینکه او را مجبور به فراموش کردن احساسش نماید. مربی نباید در ارائه مطالب، راه حل ها، پیشنهادات و یا مشاوره دادن به نوجوان، احساسات او را نادیده بگیرد.
یکی از مواردی که می تواند تاثیر زیادی در جذب افراد و صمیمیت برای ادامه ارتباط داشته باشد، اولین دیدار یا برخورد اول است.
گاهی، دیده شده که یک نوجوان، پس از گذشت چند سال از ارتباطش با مربی، هنوز به عنوان یکی از شیرین ترین و به یادماندنی ترین خاطراتش، اولین لحظه آشنایی رت بیان کرده، از آن با شوق زیادی تعریف می کند که این خود، بیانگر اهمیت ملاقات اول و تاثیر آن بر روی نوجوان است.
به دلیل عدم ارتباط قبلی و نداشتن اطلاعات کافی از شخصیت، عادت ها و نکات مورد علاقه یا حتی کیفیت فردی نوجوان در برخورد اول، برای جذب و ایجاد صمیمیت، رعایت امور اولیه ای همچون موارد زیر الزامی است:
در مورد نکات ایمنی و بهداشتی در طول اردو سخت گیر باشید. گاهی مربی با این تصور که به شرکت کنندگان خوش بگذرد از برخی موارد ایمنی چشم پوشی می کند؛ اما بدانید حفظ سلامت متربیان مهمترین وظیفه مربی در طول اردوست.
مقدمات اردو:
پیش بینی و برنامه ریزی اردو شامل:
1)مبدآ ، مقصد ، مسیر حرکت ، محل اسکان(ادوگاه) ، برآوردهای مالی اردو
2)دریافت رضایت نامه های کتبی معتبر از اولیاء و توجیه کامل اولیاء نسبت به اردو:
برای این مورد می توانید رضایت نامه ای کتبی را که قبلا آماده کرده اید به متربیان داده و ار آنها بخواهید که حتما توسط اولیاء به مسئول مربوطه عودت داده شود. در فرم رضایت نامه قسمتی را پیش بینی کنید تا اگر شخصی دارای بیماری خاص هست یا دارو مصرف می کند در آن قسمت ذکر نماید.
3)تناسب تعداد مسولین و شرکت کنندگان:
برای 20نفر حداقل دو مسئول و بیشتر از 20 نفر به ازای هر10تا 15 نفر یک مسئول ؛ (همراه بودن مربی و سرگروه با اعضای حلقه در اردو برای انجام اهداف تربیتی)
4)دریافت بیمه نامه و حکم ماموریت اردویی