نکته‌ای که شهید مطهری را در میان همه‌ی متفکران دوران برجسته کرده است، چیست؟ چرا از میان این همه افراد تاثیرگذار و نظریه‌پرداز دوران حاضر، که قبل و پس از انقلاب جریان‌سازی کرده‌اند، تاکیدی خاص بر روی شهید مطهری وجود دارد؟

شهید مطهری از آن رو که با جوانان و دانشجویان در ارتباط بودند، مسائل رایج در میان آنان را به خوبی می‌شناختند و همواره سعی داشتند مشکلاتی را که باعث ایجاد سوال و حتی گمراهی در میان آنان می‌شود، شناسایی کنند و به آن‌ها پاسخ دهند.
از این رو در دهه‌های چهل و پنجاه، که جو دانشگاه‌های کشور به شدت آلوده بود و افکار مارکسیستی و ضد دینی به سرعت گسترش پیدا می‌کرد و دامن‌گیر جوانانی می‌شد که به دانشگاه‌ها راه پیدا می‌کردند، امثال آن شهید بزرگوار از پناهگاه‌های عمده‌ی جوانان مذهبی بود. پاسخ‌های استدلالی و محکم ایشان به مسائل روز، باعث می‌شد جوانان در مقابل سیل شبهاتی که از طرف اکثریت ضد دین دانشگاه‌ها مطرح می‌شد مقاومت کنند و سنگر خود را از دست ندهند.
چیزی که باعث می‌شد شهید مطهری بتوانند چنین پایه و پشتوانه‌ی محکمی برای جوانان ایجاد کنند، مسأله‌سنجی و درک درست ایشان از نیازهای آنان بود. اگر در آثار و گفتارهای شهید مطهری دقت کنیم، متوجه خواهیم شد، موضوعات گسترده‌ای وجود دارد که ایشان در آن اظهارنظر کرده‌اند. حوزه‌های نظریه‌پردازی و تاثیرگذاری شهید مطهری، از تاریخ تا اقتصاد را فرا می‌گیرد. که یکی از عوامل این گستردگی را، طیف گسترده‌ی مطالب و شبهاتی دانست که در جامعه مطرح بوده است.
توجه به مسائل جامعه، حتی آن جا که آن شهید بزرگوار قصد مطرح کردن مسائل فلسفی را داشتند، مشهود است. نمونه‌ی این تلاش آن بزرگوار را می‌توان سلسله جلساتی دانست که در شرح کتاب اسفار اربعه‌ی صدرالمتالهین بیان کردند. هر چند مطالب این کتاب فلسفی، شاید در سطحی باشد که مطرح کردن مباحث آن برای عوام جامعه ناممکن باشد، ولی شهید مطهری با نگاه عمیقی که به مسائل جامعه داشتند، برای جلسات خود بحث «حرکت و زمان» را در نظر گرفتند، با علم به این که این مبحث می‌تواند پاسخگوی خلأهای موجود در میان جوانان در پاسخ‌گویی به مسائل و مشکلاتی باشد که مادی‌گرایی ایجاد می‌کند. در جای دیگر، برای استحکام قدرت اعتقادی جوانان، شرحی بر کتاب «اصول فلسفه و روش رئالیست» نوشتند تا در مقابل شبهات مادی‌گرایان و ایده‌آلیست‌ها، توان مقاومت داشته باشند و در جای دیگر، برای گردآوری دوره‌ای کامل از اصول عقاید برای همگان، مجموعه‌ی «آشنایی با جهان‌بینی اسلامی» را نگاشتند و به بهترین و کوتاه ترین وجه، آن را در جامعه عرضه کردند.
شهید مطهری، آن جا که هجوم تاریخ‌نویسان را به اسلام دیدند، با شهامت وارد عرصه‌ی تاریخ شدند و کتابی مانند «خدمات مقابل اسلام و ایران» را نوشتند تا در مقابل شبهات مطرح شده بر ضد اسلام پاسخ ارائه دهند و اذهان مردم را از شبهات برهانند. در جای دیگر، وقتی در جامعه، بحث بانک و بیمه و احکام شرعی آن مطرح می‌شود، ایشان وارد صحنه می‌شوند و در این مورد نیز اظهارنظر می‌کنند. حتی وقتی فقدان کتاب داستان را برای کودکان حس می‌کنند، وارد داستان نویسی نیز می‌شوند و «داستان راستان» را به رشته‌ی تحریر درمی‌آورند تا داستان‌های ناب و آموزنده از زندگی بزرگان و ائمه در اختیار کودکان قرار گیرد. مهارت و خوش‌ذوقی ایشان در انتخاب داستان‌ها و نوشتن آن‌ها برای کودکان و نوجوانان، به حدی است که از طرف یونسکو، ایشان و کتابشان مورد تقدیر قرار گرفتند. ایشان در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای نوشته‌اند و در آن به نظر برخی افراد اشاره کرده‌اند که کتاب داستان نوشتن برای کودکان را برای مقام علمی ایشان نامطلوب می‌دانستند و ایشان را به نوشتن، در دیگر موضوعات فرامی‌خواندند، ولی ایشان بی‌توجه به این صحبت‌ها، به آن کاری دست زدند که مسأله و مشکل جامعه می‌دیدند.
یکی از مواردی که شهید مطهری را نسبت به دیگران متمایز و برتر می‌کند، مسأله‌سنجی ایشان است. آن طور که از کارهای ایشان برمی‌آید، ایشان بدون توجه به اظهارنظرهای دیگران و بدون توجه به رد و قبول‌ها، کاری را که تکلیف خود می‌دیدند، انجام می‌دادند تا مسأله‌ای که در جامعه هست، حل شود. همین امر هم باعث شد از دیگران متمایز شوند و بعد از سال‌ها، آثار ایشان نه تنها کهنه نشود، بلکه در میان جوانان طرفداران بیشتری پیدا کند و روز به روز به نورافشانی و هدایتگری آن افزوده شود.