اهمیت رشد عقل در تربیت اسلامی
برای اینکه بتوانیم راهکارهای رشد عقل را به دست آوریم، ابتدا باید بدانیم که عقل چیست یا نشانه های رشد آن کدامند. اول باید توجه داشت که عقل با هوش فرق دارد؛ هوش، قدرت و استعدادی است که ذهن انسان را در کشف مجهولات کمک می کند، اما عقل، عامل کنترل و تصمیم گیری و پایبندی انسان به معلومات و مقررات است. از هوش برای انجام تخلفات و فرار از قوانین نیز می توان بهره گرفت، اما عقل، انسان را در جهت حفظ انسان از تخلف و اجرای قوانین یاری می کند. خلاصه اینکه هوش چراغ است و عقل فرمانده.
از نشانه های رشد عقل می توان به مواردی اشاره کرد؛ از جمله:
1. پرهیزگاری و خود نگهداری در مواجهه با تمایلات و علایق و هوس ها؛
2. کنترل احساسات و عواطف، مانند: عصبانیت یا شادی در مواقع هیجان آنها و در برابر عوامل تحریک کننده؛
3. روحیه جمع گرایی و انس گرفتن با دیگران در حد متعارف؛
4. تفکر در خلوت؛
5. قانون گرایی و پایبندی به عهد و پیمان؛
6. قدرت تصمیم گیری و انتخاب شایسته؛
7. مسئولیت پذیری و...