عدم وجود طرحی جامع و هدفمند یکی از مسائل تربیتی است. برای تدوین طرح تربیتی باید شرایط و وضعیت مخاطب سنجیده شده و فاصله آن تا وضعیت مطلوب در نظر گرفته شود. لذا یکی از موضوعات مهمی که در فعالیت‌های تربیتی باید به دقت مورد توجه واقع شود، شناخت مخاطب و مسئله اوست.
در مواجهه با افراد،
شناخت وضعیت موجود او و ایجاد آگاهی و درک درست از مسئله فرد برای مربیان
تربیتی ضروری است. بنابراین اگر چه هدف غایی و نهایی تربیت یکسان است، اما
هر کس در مسیر تکامل انسانی خود در سطح و مرحله‌ای است که می‌بایست متناسب
با آن اقدام شود. در خصوص اقدامات تربیتی برای جلب افراد به موضوع نماز و
مسجد این موضوع نیز باید مد نظر قرار گیرد. یعنی برنامه‌های تربیتی باید
متناسب با نیاز مخاطب باشد.
در این نوشتار ایده اصلی موضوع بخش‌بندی و دسته‌بندی در برنامه‌ریزی فرهنگی
است که از تکنیک‌های رشته مدیریت بازاریابی گرفته شده است. در بخش بندی
بازار، مدیران بازاریابی سعی می‌کنند مشتریان خود را به دسته‌ها و بخش‌های
همگون و متشابهی تقسیم کرده و متناسب با نیاز هر بخش برای محصول مورد نیاز
را ارائه کنند. این بخش بندی اساسا به این علت است که «خریداران دارای
خواسته‌ها و نیاز‌های متفاوتی هستند.» این تقسیم‌بندی و بخش‌بندی بازار
می‌تواند بر اساس عوامل متفاوتی باشد. در بخش‌بندی مخاطبان تربیتی نماز
آنان به دسته‌ها و بخش‌های مشابه و همگونی تقسیم شده و برای هر بخش هدف
گذاری لازم صورت می‌گیرد. مهم‌ترین هدف از بخش‌بندی مخاطب در برنامه‌ریزی
فرهنگی نماز و مسجد عبارت است از: